Hasta kelimesinin Türkçesi ne?
Divanu Lugatit Türk’te geçen hasta anlamına gelen kelimeleri inceliyor, bunlardan hangileri halk ağzında ne kadar yaşıyor; buna bakıyorduk. Kaldığımız yerden devam edelim: Hasta anlamına gelen “mun” kelimesinden...
Divanu Lugatit Türk’te geçen hasta anlamına gelen kelimeleri inceliyor, bunlardan hangileri halk ağzında ne kadar yaşıyor; buna bakıyorduk. Kaldığımız yerden devam edelim: Hasta anlamına gelen “mun” kelimesinden Sağlık Deyişleri Sözlüğü’nde bir kelime bulamadım ama “b” harfinden de bakmamda fayda var kelimeye. “B”, “m”, “v” hatta “f” ve “p” fena halde birbirlerinin yerine geçebilen sesler. (Diyeceksiniz ki onlara da bakacak mısınız? Ne olur ne olmaz diye bakacağım tabii. Baktım, diğerlerinde değil ama “p”ye dönüşmüş halinde iki kelime buldum: “punç” midesi bozulmak Çorum’da, “punta” ise Orta Anadolu’da zatürre hastalığı anlamında kullanılırken Edirne’de grip, İzmir’de Kızıl hastalığı anlamında kullanılmış. ) Uşak’tan “bun” sıkıntı anlamında kaydedilmiş. “Bunamak” kelimesine Niğde’de ilginç bir şekilde ağzı kokmak anlamı verilmiş. Divanu Lugatit Türk’teki hasta anlamına gelen kelimelerden birisi olan “sökel”, Çorum, Giresun, Konya, Bursa, Afyon, Samsun, Amasya, İçel, Aydın, Adana ve birçok şehirde hasta ve hastalık ismi olarak kullanılıyormuş. Bazı yörelerde zatürre anlamında kullanılırken bazı yörelerde tifo, bazı yörelerde öldürücü grip, bazılarında humma için kullanılıyormuş. Muğla, İçel ve Zonguldak’ta öksürük için sökem ve sökkem kullanılırken Kastamonu’da “sökü” kelimesi bilin bakalım ne için kullanılıyormuş bundan 70- 80 yıl önce? Hastane! “Toğa” kelimesinden bir kelime Sağlık Deyişleri Sözlüğünde “t” harfinde yok ama “dovucu” kelimesi Isparta’da tetanos için kullanılıyormuş.