Twitter devrimleri

İvan Krastev ismini duydunuz mu? Sanmıyorum. Türkiye’de az tanınan bir düşünür. Aslen komşu Bulgaristan’dan. Ancak Avrupa genelinde tanınan, liderlerin dahi kulak kabarttığı önemli bir siyaset bilimci.
Krastev’in 2015’te New York Times için kaleme aldığı “Twitter Devrimleri Neden Başarısız Oldu?” isimli meşhur bir makalesi var. Dün dönüp yine okudum, siyasetle ilgilenen herkesin de okumasını tavsiye ederim.
Yazar, Arap Baharı’ndan, Rusya’ya kadar son yıllarda sosyal medya heyecanıyla başlayan protesto hareketlerinin neden başarısız olduğunu, statükonun neden her seferinde kazandığını anlamaya çalışıyor. Verdiği örnekler arasında, Gezi’yle başlayıp Kasım 2015’te sonlanan Türkiye Baharı da var. Ortadoğu ve Rusya’da 2010-2013 arası yaşanan protesto dalgası, hiçbir yerde gerçek anlamda siyasi yapıyı değiştiremedi. (Belki bir istisna, Tunus) Batı’nın ve Batı medyasının tüm desteğine rağmen Mısır’da, Türkiye’de, Rusya’da hep sağ ve kurulu düzeni temsil edenler hâkim oldu. Evet bu toplumlarda derin kutuplaşmalar, birikmiş öfke ve isyanlar var. Ancak nihayetinde sandık kurulduğunda hep kazanan, değişim umudu değil ‘İstikrar Partisi’ oldu. Neden?
Nedenine geçmeden önce insanlık tarihinde benzer bir dönemin 1850’lerde yaşandığını, o dönem Avrupa’nın her yerinde baş gösteren protesto dalgasının Karl Marx’tan Victor Hugo’ya kadar birçok aydını heyecanlandırdığını hatırlatalım. Ancak 1851 Avrupa’sı da günümüz Ortadoğu’su gibi karşıdevrime yenik düştü. Rejimler, her yerde protesto dalgalarını ezdi, baskı ve iktidarını perçinledi.
Krastev, günümüz Twitter Devrimleri’nin çöküşünü, Batı’nın liberal düzen konusundaki ‘narsist’ yaklaşımına bağlıyor. Batı-yanlısı ve tanıdık...