Ekonomi tarihinden İslâmcılığa zamanın ruhu…

Dünyayı ve kendi ülkemizi ekonomi tarihi üzerinden okumanın çok faydası olduğuna inananlardanım. Böyle olunca ayağınız yere daha sağlam basıyor. Yok Osmanlı yok İttihatçı yok Cumhuriyet tartışmasına öylesine kurusıkı laflarla bodoslama girmiyorsunuz. İttihatçılar olmasaydı Osmanlı batmazdı, Osmanlı kalsaydı şöyle olurdu böyle olurdu, İngilizler olmasaydı Almanlar olmasaydı filan diyemiyorsunuz. Gerçekçi bir tarih yorumu ancak iktisat tarihiyle birlikte zamanın ruhunu bilmekle mümkün diye düşünüyorum. Hatta ve hatta modernleşme tarihimiz de tamamen bunun üzerinden okunmalı.

Osmanlı modernleşmesi ya da Batılaşma tarihi Cumhuriyet’ten çok önceye uzanırken sebeplerin ve sonuçların merkezinde ekonomi olduğu görülüyor. Ve şaşırtıcı olan; Cumhuriyet sonrası resmi tarih yazıcılığının göz ardı ettiği, ihmal ettiği ya da yaşattığı travmalar sebebiyle unutturmaya çalıştığı Osmanlı son yüzyılındaki iktisadi gelişmeler Cumhuriyet’in altyapısını oluşturuyor. Tanzimat sonrasında ilk çevrilen kanun 1810...