Entelektüel sürgünler

Edward Said’e göre entelektüel sürgün, marjinal ve yabancıdır. Said “marjinal” nitelemesini “toplumsal otoritelere karşı hakikati söyleyebilme gücü” anlamında kullanır. İktidara ve toplumsal otoritelere ait olamama haliyle de entelektüeli yabancı olarak tanımlar. O bağımsız fikirler ileri sürebilen bireydir.

Cemil Meriç ise entelektüeli “daima gergin bir şuur, itiraz ve isyan” halinde görür. Bu hal de yapısı gereği otoriteyle mücadeleyi beraberinde getirdiği için entelektüeller için gönüllü veya gönülsüz sürgün hep bir bedel olmuş. Edward Said “sürgün” olmayı yer değiştirmek olarak görmez. Entelektüel hiç yer değiştirmeden de sürgün olabilir. Bulunduğu yerde yok sayılarak!

Geçenlerde Türkiye’de kültür hareketleri, entelektüelin yeri konumu üzerine yaptığımız bir sohbette konu entelektüel sürgünlere geldi. Sosyal psikolojinin gelişmesinde büyük katkı sağlamış, önemli kavramları sahaya kazandıran...