Öğrenciyi müşteri gibi görmekten vazgeçmeli…

Ceren Damar cinayeti acının yanında hepimizi düşünceye sevk etti. Katilin de maktulün de gencecik insanlar olması, etrafımızda öfkesini yenemeyen bir alay gence sürekli tesadüf etmemiz, sorunların çözümünü şiddette arayan gençlerin çoğalması vahim bir sorun olarak birçok yerde karşımıza çıkıyor.

Üstelik gençlerin birebir ilişkilerinde ‘şiddet meyli’ ciddi bir sorun olarak algılanmıyor. Psikopat görünmek, deli olmak, çılgınlık yapmak, başkalarının hayatını umursamamak gibi özellikler gençlerin arasında kıymetli nitelikler olarak karşılanıp saygı görüyor. “Abi adam psikopat ne yapsın” lafını yüzlerce kez duymuşumdur.

Geçenlerde bir uçak yolculuğunda yanımda oturan bir gencin tuhaf halleriyle başlayan bir sohbetten çok etkilendim. Görevinden ziyade sosyal ilişkilerini kurma biçimi dikkatimi çekti. Bir yakınının düğününden geliyordu ve bu vesileyle nişanlısından filan açılan konuda; nişanlısını dövdüğünü ama kızın hala onu sevdiğini, bırakamadığını rahat rahat anlatması dikkatimi çekti. Bundan olayı bir ıstırap duymuyordu. Dayak hadisesini kendi karakterinin bir parçası olarak görüyordu. Ayrıca bunun kendi öfkesini kontrol edememe hali olmasının ötesinde sevdiğinden kaynaklandığına inanıyor, aile terbiyesini buna örnek gösteriyordu. “Babam da beni çok döverdi, dövmeseydi şimdi kim bilir nerelerde olurdum. Bak adam oldum!” diyerek dayağın bir hak olduğunu savunuyordu.

Yolculuğun ilerleyen zamanlarında devam eden sohbetimizde onu dinlerken, kurbanın çift taraflı olduğunu düşünmeden edemedim. Toplumda şiddeti normalleştiren, erkeğe yakıştıran, hoş gören nüvelerin ilki ailede atılıyor.

Tabii bu tek başına bir etken değil. Sonrasında toplum devreye giriyor. Bu durumu onaylıyor. Diziler, filmler, oyunlar çocukluktan itibaren zihin dünyasını şekillendiriyor. Kahramanlar hep cezalandırıcılar. Bu durumun çocuklara okuduğumuz masallara, birlikte oynadığımız oyunlara kadar inen bir boyutu da var. İyi insan olmanın ahmaklık olduğu bir toplumsal kabul sağlıyorsa karşıdakini suçlamadan önce oturup düşünmeliyiz.

Diğer taraftan kişisel hastalıkları çocuk eğitim almaya başladığında tespit eden, eğitim sürecini ona göre yapılandıran bir rehberlik mekanizmasının olmamasını da ekleyebiliriz. Kim bilir kaç kez bu genç benzer davranışlar göstermiştir. Ancak belli ki öğrenciyi “müşteri” olarak gören üniversite buna ses çıkarmamış, kayıt düşmemiş ve kimseyi uyarmamış. Bu bir sistem sorunudur.