Memleket Sandıkları

Kooperatif, bireylerin tek başına yapamayacakları veya birlikte yapmalarında yarar bulunan işleri en iyi bir biçimde ve maliyet fiyatına yapmak üzere dayanışma suretiyle ekonomik güçlerini bir araya getirmeleri demek!

Mithat Paşa…
Sadrazam ve vali… 23 Aralık 1876’da, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk ve son anayasası Kanun-i Esasi’yi hazırladı. Bir özelliği daha vardı: Ziraat Bankası’nın ve Tarım Kredi Kooperatifleri’nin temeli sayılan Memleket Sandıkları’nı kuran kişiydi. (1863’te, yardımlaşma ve imece felsefesiyle Sırbistan’a bağlı Pirot Kasabası’nda) Memleket Sandıkları ile çiftçiye yüksek faizli krediler veren tefecilere karşı devlet destekli kooperatif bir sisteme geçildi.

Çünkü…

19. yüzyılın ikinci yarısına kadar Osmanlı İmparatorluğu’nda kırsal kesimde yaşayan çiftçilerin kredi ihtiyaçlarını karşılayacak bir sistem yoktu. Çiftçiler bu yüzden yüksek faizli krediler veren tefecilere yöneliyordu. Bir hesaba yıllık yüzde 900’ü bulan faizler yükleniyordu. Bu sebepten aşırı derecede borçlanan çiftçiler borçlarını ödeyemeyince ürünlerini tefecilere vermek zorunda kalıyordu. Çiftçileri...