Öyleyse kara kutuyu açıyorum
Cumhuriyet Gazetesi Yazarı Barış Terkoğlu'nun bugünkü (26.09.2022)''Öyleyse kara kutuyu açıyorum'' başlıklı yazısı.
Fren sesini duyuyorsun. Kafanı çeviriyorsun. Arabanın çarptığını görüyorsun. Şoför üstünü silkeleyip gidiyor. Polis her şeyi gördüğün için alıp seni götürüyor.
Siemens Türkiye ile iki eski çalışanı arasındaki iş davasında gizlilik kararı verilmesiyle başlayan hikâyeyi anlatmıştım. Karar, Siemens’in talebiyle, TCDD’nin zarar görebileceği beyanlar nedeniyle alınmıştı. Dava, Siemens’in TCDD’den aldığı, yaklaşık 60 milyon Avroluk yüksek hızlı tren (YHT) ihalesini hatırlatmıştı.
“Neden?” derken Siemens’in YHT ihalesiyle ilgili iç soruşturma raporuna ulaşıp yazdım. Soruşturma, Siemens’in Kolin ile kurduğu ortaklıktaki rüşvet ihbarı nedeniyle yapılmıştı. İhbarda “Siemens Türkiye’nin, alt tedarikçi Kolin’e, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) yetkililerine rüşvet dağıtması için fazla ödeme yaptığı...” ifadeleri yer alıyordu. “Yüzde 30 Türk devlet görevlilerine, yüzde 20 Kolin’e, yüzde 20 TCDD yetkililerine, yüzde 20 ise Siemens ile Kolin’i buluşturan aracılara, yüzde 10 ise Siemens Türkiye’nin yöneticilerine” diye devam ediyordu.
İddiayı inceleyen Siemens soruşturmacıları, rüşvet iddialarını belgeleyemedi. Ancak Siemens’in Kolin’e yaptığı ödemeleri tutarsız buldu. “Siemens, Kolin’e, işini yapmamasına rağmen neredeyse tüm sözleşme tutarında ödeme yaptı” tespitinin yapıldığı soruşturmanın ardından, Siemens sözleşmeyi feshetti. Kolin’den ödemelerini geri almak için Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne başvurdu. Bu arada, rapor sayesinde Siemens’in, Kolin’i “yüksek riskli şirket” olarak tanımladığı anlaşıldı.
Yazıların sonunda TCDD’ye bir çağrıda bulundum: “TCDD, hemen gidip mahkemeye başvurmalı, kamu adına hukuki sürece dahil olmalı.”
Sonra ne mi oldu?
TCDD mahkemeye gitmediği gibi Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu bana dava açtı. Ben Karaismailoğlu’na bir suçlamada bulunmamıştım. Hatta Anadolu Ajansı’ndan alıntıladığım ihale duyurusu hariç yazıda adı bile geçmiyordu. Gelgelelim, niyet gerçeğin üstünü örtmek olunca sonuç bu oluyordu.
Gelelim yeni belgelere...
LOBİ İÇİN ANLAŞMIŞLAR
Evet, iş dosyasında gizlilik kararı vardı. Ama eski çalışanların Siemens’e açtığı bir başka dava daha olduğunu fark ettim. O davada gizlilik kararı alınmamıştı. Haliyle belgeleri açıktı.
“Orada ne buldun” derseniz, çok şey yanıtını verebilirim.
Şöyle anlatayım...
Ulaştırma Bakanlığı, YHT’leri yaygınlaştırma niyetini açıkladığında Siemens bu işe talip olmuştu. Elbette Alstom başta olmak üzere dişli rakipleri vardı. İşte o dava dosyasında, Siemens’in ihaleleri almak için, yapabileceklerini konuştuğu e-posta yazışmaları var.