Obama İran’ından Trump İran’ına

Trump, Beyaz Saray’a yerleşmeden önce Obama’yı İran’ın nükleer çalışmalarını görmezden gelmekle, silahlanma eğilimini yüreklendirmekle ve kendisine alan açmasını cesaretlendirmekle suçlamıştı. Eleştirileri, İran’ı Rusya ekseninden kurtarmak için yapılanların bir işe yaramadığı, hatta tam tersine bu ülkeyi kazanmak uğruna atılan adımların ABD çıkarlarına tamamen zarar verdiği şeklinde olmuştu.

Hatırlanacağı gibi Obama yönetimi, sadece İran’ın “nükleer” nedeniyle sistem dışına itilmesini tersine çevirmek için çaba göstermemişti. Bu ülkeyi kazanmak uğruna, İran’ın esas rakibi durumundaki Suudi Arabistan’ı geriletmeye çalışmış ve yine İran’ın “şeytan” mertebesinde değerlendirdiği İsrail’i de kendi bölgesine sıkıştıracak ne varsa yapmıştı. Bu çerçevede İran açısından bir diğer rakip durumundaki Türkiye’yi de epeyce sıkıştıran politikalar uygulamıştı.

Bu arada hatırlatmak gerekir ki, Türkiye başta olmak üzere Suudi Arabistan ve hatta İsrail’de bile yönetimlerin “gayrı meşru ve yasa dışı” yollardan değişmesine katkı sağlamıştı.

İran’ı öne çekme

Obama, İran’ın Rusya’dan uzaklaştırılmasını, hatta Almanya-Rusya-İran eksenini kırmayı öngören politikaları sonucunda, öncelikle ABD’nin klasik müttefiki olan Türkiye, İsrail ve Suudi Arabistan’la ilişkilerini bozulmuştu. Bu durum, Türkiye, İsrail ve Suudi Arabistan’ın bölgedeki ve diğer yerlerdeki ülkelerle olan ilişkilerini de son derece olumsuz etkilemişti.