Haydarpaşa Garı ve tarih

Haydarpaşa Garı’nın yapıldığı tarihte, bu gar için tercih edilen mimari üslubuna aydınların herhangi bir şekilde tepki gösterip göstermediklerini hep merak etmişimdir. Bunun için devrin basınını adamakıllı taramak lazım, ama doğrusu dişe dokunur bir eleştiri yazısının bunabileceğini hiç zannetmiyorum. Mimar Kemaleddin Bey ve onun seçkin talebelerinden Sedat Çetintaş’ın bu konuda yazmış olabileceklerini düşünerek yazılarının bir araya getirildiği kitaplara baktım, ama bir şey bulamadım. Operatör Cemil Paşa’nın yıkımlarını bile büyük bir sessizlikle karşılayan aydınlar, gözlerinde çok büyüttükleri Avrupa’dan gelmiş mimarların projelerine nasıl itiraz edebilirlerdi? Yakın zamanlara kadar Haydarpaşa Garı’nın İstanbul’un iklimine ve ve şehir estetiğine taban tabana zıt bir üslupta inşa edilen bir yapı olduğunu söylemeye cesaret eden tek aydının Yahya Kemal olduğunu zannederdim. Bu yapıyı meğerse Tevfik Fikret de hiç beğenmezmiş. *** Önce Yahya Kemal. . . Aziz şairin Payitaht gazetesinde 26 Ocak 1921 tarihli ilk sayısında yayımlanmış “Kör Kazma” başlıklı önemli bir yazısı vardır. Aziz İstanbul isimli kitabına alınan bu yazıda anlattığına göre, bir gün vapurla Anadolu tarafına geçerken sohbet ettiği yabancı bir mimar, Anadolu tarafına bakarak “Ne güzel mimari!” der.