Üniter surlarda delik açmak

Batıcı zorlamaların tarihi iki yüzyılı aşkın.
Bu işi son yıllarda, yakın coğrafyamızda Avrupa Birliği üstlendi. Aktör olarak belki adı değişti. Ama istedikleri neredeyse hiç değişmedi. En fazlası, eski laflara yeni sözcükler bulundu o kadar. Örneğin, on dokuzuncu yüzyılda batıdan doğuya “hayırlı reformlar” akıyordu, 1989’da “iyi reformlar” akışı yaşadık. Eskisi bizim tarihimize “tanzimatı hayriyye” diye nakşolmuştu, yenisi ise (orjinali good governance) olan “iyi yönetişim” etiketiyle zerk edilmeye çalışıldı. Özü değişmemişti. Sözde serbest ticaret, özelleştirme, azınlık ayrıcalıkları, kültürel grup hakları, insan hakları, illa ki yerelleştirme...
***
Yerelleştirme, 1989’dan başlayarak küresel siyaset kurucuların doğrudan ve açık baskılarıyla yürütülmeye çalışılmıştı. 1996 tarihli bir rapor, bu açıdan ibret belgesidir. Aynı zamanda, o günden bugüne yaşadığımız çalkantıların da “belgesi”...
Rapor, Türkiye’nin 1950’de üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nin kuruluşu olan Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nde görüşülmüş ve Türkiye’deki Yerel ve Bölgesel Demokrasi’nin Durumu Hakkında 29 Nolu Tavsiye Kararı olarak kabul görmüştü. Bu kararın, bizim sonraki yıllarda yaşadığımız anayasa değişikliği tartışmaları bakımından özel bir yeri oldu. Ülkenin tepesinde Demokles kılıcı gibi sallandırıldı. Tehditlerin kimi açık, kimi kapalı kapılar ardında sürüp gitti.
***
Bu kararda deniyordu ki, Türkiye’de bir yerel yönetim reformu yapılmalıdır.
Peki ne yapılmalıdır?
Yanıt hiç de bulanık değildi. Şart sayılan reform, “merkezi otoritenin yerel yönetimler &uu...