Brexit AB’nin sonu mu?

Britanyalıların ayrılma kararı Avrupa'da "birlik" fikrine büyük darbe vurdu. Hem kendi ülkelerinin bütünlüğü hem de Avrupa'nın Birliği anlamında.
Zihinlerdeki soru "AB'nin sonu mu geldi?" yönünde. Referandum sonuçları belli olur olmaz İskoçya ve Kuzey İrlanda'dan Britanya'dan ayrılık sesleri yükseliverdi. Yine AB'nin 6 kurucu üyesinden üçünde, Fransa, Hollanda ve İtalya'da, göçmen karşıtı, sağcı siyasetçiler kendi ülkelerinde de referandum yapılması çağrısında bulundular.
İki dünya savaşının ardından bir "barış" projesi olarak hayat bulan AB bugün ciddi bir yol ayrımında. Krizin yeni olduğu da söylenemez. "Anayasa" ve daha fazla "derinleşme" konularında bir türlü anlaşamayan Avrupalı ülkeler iki çetin görevle karşı karşıya. İlki Britanya'nın ayrılmasını yönetmek. İkincisi de AB projesini yeniden "icat etmek."

***
Britanya'nın ayrılması Lizbon Anlaşması'nın 50. maddesine göre yürüyecek muğlak bir süreç. Ve hangi şartlarda olacağına diğer 27 üye karar verecek. Bu ayrılış Almanya Şansölyesi Merkel'in dediği gibi "yakın bir ilişki" kurularak sağlanırsa Britanya ve AB ekonomik olarak daha az zarar görecek.
Bunun anlamı "imtiyazlı ortaklık" türü bir "yakın ilişkinin" kurulması demek. Ayrılmanın ilk sıkıntıları aşıldıktan sonra da "çok halkalı AB" yaklaşımı ağırlık kazanabilir. Böylece Almanya ve Fransa'nın merkezde olduğu hızlı bir derinleşme yaşanabilir.
AB'nin Britanya'ya "3. ülke" gibi muamele etmesi ise sancılı bir dönemi getirebilir. Birlik kurumlarındaki "demokrasi açığından" ve Almanya'nın "hegemonyasından" rahatsız olan ülkelerde ayrılma fikri ağırlık kazanabilir.