İslam ülkelerinin Kudüs sınavı bugün yapılıyor

ANALİZ

Bugün tarihi bir gün. İslam ülkeleri Türkiye’nin önderliğinde bugün İstanbul’da toplanarak Kudüs konusunda “nasıl eylem yapılacağını” karara bağlayacak. Bugün bir anlamda tüm İslam ülkelerin de sınavı olacak. Çünkü bugün Müslüman ülkelerin İsrail ve Amerika konusundaki gerçek fikirlerini de öğreneceğiz. Öncelikle bugünkü “liderler zirvesine” katılım oranı İslam ülkelerinin samimiyeti açısından çok önemli. Bakalım hangi ülkeler zirvenin hakkını verecek düzeyde katılım sağlayacak, hangileri daha düşük profilli olacak ve en önemlisi hangi ülkeler zirveyi fazla ciddiye almayacak? Örneğin Mısır, Suudi Arabistan, bazı Körfez ülkeleri nasıl bir tavır alacak? Müslüman ülkeler Türkiye’nin önderliğinde hazırlanan eylem planına ne oranda destek verecek? İktidara çok yakın Yeni Şafak Gazetesi dün İstanbul’daki liderler zirvesinde tüm Müslüman ülkelere sunulacak eylem planı taslağını açıkladı. 24 maddeden oluşan bu eylem planı taslağında çok önemli bölümler var. Ancak bunların ne kadarının uygulanabilir olduğu konusunda şüphelerim var. Bu maddelerin bazılarının hiç tartışılmayacağını söyleyebilirim. Örneğin tüm Müslüman ülkeler Kudüs’ün Filistin Devleti’nin başkenti olduğunu ve bunun sorgulanamayacağını kabul edecektir. İsrail’in işgalci olduğu ve bölgeden derhal çekilmesi talebi de tam destek görecektir. Amerikan Başkanı Trump’ın “İsrail’in başkenti Kudüs’tür” açıklamasının yok hükmünde sayılması da ittifakla kabul edilecektir. Ancak Türkiye’nin hazırladığı eylem planı taslağındaki bazı maddelerin Müslüman ülkeler arasında görüş ayrılığı yaratacağını sanıyorum. İsrail ile barış adı altında yürütülen müzakerelerin sona erdirilmesi, bu ülke ile yapılan askeri, siyasi ve ekonomik tüm ortak projelerin sonlandırılması pek mümkün olmaz. Müslüman ülkelerin, İsrail ile ekonomik ve siyasi bağlarını kesinlikle kesmesi talebi de pek gerçekçi değil. Taslakta şöyle bir madde var; “İsrail yönetimine ağır ekonomik ve siyasi baskı uygulanmalı, Filistin’i savunmak tartışma dışı bir karar olarak not edilmeli, İsrail bölgeden tecrit edilmelidir.” Bu maddeye üstü kapalı karşı çıkacak birçok Müslüman ülke olacaktır. Bir başka madde şöyle diyor; “Müslüman ülkeler, Kudüs’ü İsrail’in başkenti kabul eden ülkelerle de ilişkilerini sınırlamalı, dondurmalı hatta sona erdirmelidir.” Şu anda Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan bir tek Amerika var. Özellikle zengin Arap ülkelerinin Amerika ile ilişkisini kesmesi mümkün mü? Eylem planı taslağında Avrupa ülkelerine baskı uygulanması, Rusya Çin gibi ülkeler nezdinde de çalışmalar başlatılması, Kudüs’ün Hıristiyanlar için de önemli olduğundan yola çıkarak Hıristiyan din adamlarının da İstanbul’da toplantıya çağrılması taleplerine sanıyorum kimse karşı çıkmayacaktır. Ancak Kudüs için ortak bir güç oluşturulması, Müslüman ülkelerin ortak bir barış ordusu kurması, Müslüman ülkelerin İsrail uçaklarına hava sahasını kapatması, İsrail ve Amerika ile istihbarat paylaşımlarının durdurulması talepleri de sorun yaratacaktır. Sonuç olarak; Türkiye tüm İslam ülkelerinin liderlerini bir zirveye çağırarak ve ortaya “çok sert” bir eylem planı koyarak son derece zor bir göreve soyundu. Bu zirvede çıkacak tartışmalar ve kararlar birçok Müslüman ülke için turnosol kağıdı görevi yapacaktır. Bu nedenle zirveyi büyük merak ve heyecanla bekliyorum.