Çerkes Ethem Puslu Hava ve Adaletsiz Adalet

Yazar dostum Halit Payza son romanı "Çerkes Ethem Puslu Hava"yı yolladı. İlkim Ozan yayınları arasından çıkmış. Payza, bundan bir önceki romanı olan "İşgal ve İsyan"da büyük direniş Kurtuluş Savaşının İzmir ve İlçesi Ödemiş'e dair küçücük bir bölümünü 464 sayfada romanlaştırmıştı.

Bu kez yine o yörelerde Ege'de, İzmir'de dolaştırıyor bizi yazar. Meraklısınca bile öylesine bilinen bir kaçırma olayının ayrıntılarını öykülüyor tarihsel koşulları ve ortamları da işin içine katarak.

Olay, eski İzmir Valisi Rahmi Bey'in oğlu Alparslan'ın Çerkes Ethem tarafından kaçırılıp fidye alınması. Rahmi Bey o sıralarda İttihatçılıktan dolayı Bekirağa Bölüğü'nde İstanbul'da tutuklu. Ethem, böyle dar bir günde, intikam hırsıyla yapıyor bu kaçırmayı. Rahmi Bey görevde olduğu dönemlerde Ethem'in ayağına basmış, suçu bu...

Araya, Rahmi Bey'in kayınbabası Hüseyin Hüsnü Paşa ve ünlü Çerkes İttihatçı Sapancalı Baki giriyor (romanda Baki diye geçiyor ama bence Hakkı olmalı) ve olaylar böylece gelişip duruyor.

Halit Payza kişilerin karakterlerini, ruhsal yapılarını, tutumlarını iyi tanımlayıp betimliyor, bunları durum ve işlevlerine uyar biçimde konumlandırıyor.

Dipnotları olan bir roman bu roman, tarihsel gerçekler aktarılırken kaynaklar da veriliyor, aydınlatıcı, öğretici bilgiler sunuluyor okura. Ancak bir vakanüvis anlatımı değil yazarımızın anlatımı, akıcı, yer yer felsefik açılımlı, insansal ve doğal ayrıntılarla dolu.