Üç İstanbul, kaç Abdülhamit?..

"Rumi 1293 yılı Nisan'ının 11'inci Pazartesi günü bir Moskof, Babıâli'ye bir mektup getiriyor; Moskof, Rus maslahatgüzarıdır. Mektup ültimatom. İki gün sonra Osmanlı-Rus harbi başlıyor. Bundan dokuz gün sonra da Sultan Hamit, Şeyhülislam kapısının fetvasıyla gâzi oluyor. Moskof'tan kutu kadar küçük Sohum Kalesi alındığı için saray imamı Ayasofya Camiinde 'Elgâzi İbnülgâzi Abdülhamit' diye haykırıyor. O, İstanbul'da gâzi olurken Moskof Çarı, cebinden yere düşmüş bir ipekli mendil gibi Ardahan'ı alıyor, Moskof Ordusu Tuna'yı, haritadaki çizgiden atlar gibi telafatsız geçiyor.Nihayet 1294 Şubat'ının 19. günü Ayastefanos'ta bir Ermeni köşkünde Grandük Nikola ile Hariciye Nazırı Saffet Paşa, Osmanlı İmparatorluğunun battığını alaturka saat on birde tasdik ediyorlar: Ayastefanos Muahedesi imzalanıyor. Aynı yılda 14 Mart Salı günü saat ikide Yıldız'dan bir araba kalkıyor, Ayastefanos'tan da iki vapur hareket ediyor. Arabada Abdülhamit var; galip Moskof Başkumandanı Grandük Nikola'yı selamlamak için Dolmabahçe Sarayı'na iniyor. Ayastefanos'tan kalkan iki vapurdan biri de Dolmabahçe Sarayı'na geliyor. İnsanın sırtında taşıyabileceği kadar sakal ve sırma yığını göğsünde, Grandük Nikola vapurdan çıkıyor. Abdülhamit Dolmabahçe Sarayı merdiveninin taşlarında duruyor ve Osmanlı İmparatorluğu'nun ayağa kalkan cenazesi Moskof başkumandanını selamlıyor.""Dağıstanlı Hoca kısık, mahrem sesle çıkıştı: 'Senin Fatih'in torunu Buharî'yi geçende Çemberlitaş hamamının külhanına attırdı, hadisleri odunlar gibi yaktırdı, duymuşsundur tabii... Frenk gömleği hikâyesini bir düşün, bir de hadis yaktırmayı.'Bu frenk gömleği hikâyesini, Nazır ve Hoca, bir hafta evvel bir mabeyinciden bu odada dinlemişlerdi. Abdülhamit'in çamaşırlarını satın alan bu mabeyinci bir gün 'Frenk gömleği de alayım mı?' diye sormuş, Abdülhamit kızmış 'Halife Frenk gömleği giymez, halifeye kolalı gömlek satın alınır' demiş.""Ermeni ihtilalinde yirmi beş Ermeni'yi Osmanlı Bankası'ndan çıkarmaya Sultan Hamit kimi gönderiyor? Zaptiye Nazırı'nı mı? Hayır, Moskof Baştercümanı Maksimof'u. Siz ne diyorsunuz Nail Beyefendi? Hangi devlet; hangi imparatorluk? Diyarbekir'de bir Türk, Ermeni'nin nasırına bassa devletler Galata'ya bir düzine karakol gemisi gönderiyor. Avrupa hariciye nazırları vilayetlerimize, dahiliye nazırımız kadar karışıyor. Sonra da 'Avrupa bizi taksim etmez, çünkü Sultan Hamit padişahtır' diyorsunuz. Demek ki Abdülhamit'ten korkuyorlar.""Sarıklı milletini bana sen mi anlatacaksın? Menfaat göster: Vapur bacası gibi bağırarak sana Allah'ı da inkâr etsinler; peygamberleri de!.. Sultan Hamit 33 sene sarığa sırma takarak; taassuba maaş vererek tahtında oturdu."Kim yazmış bunları biliyor musunuz? "Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır/Toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır" dizelerini pek iyi bildiğiniz Mithat Cemal Kuntay. "Üç İstanbul" adlı romanından aldım bu bölümleri. Yoo öyle hemen "Efendim, romandır, sanki tarihsel gerçekler midir ki?" demeyiniz. Yazar, romanına tarihi gerçekleri almış, kurmaca yok, kaldı ki zaten o dönemi yaşamış bir insandır kendisi.Bu kitapta Abdülhamit ve dönemine ilişkin daha uzun ve derin analizler de var, buraya sığmaz, kitabı alır okursanız, onlara da vakıf olursunuz.İLİŞTİRİ: 21 ve 22 Ekim'de, (Cumartesi ve Pazar günleri), Van Kitap Fuarında Nergiz Yayınları standında olacağım, "Atatürk Ekonomi ve Milliyetçilik" adlı kitabımı imzalayacağım. Dost ve okurlara duyururum.