Muavenet'in ruhu aramızda

Tam tamına 25 yıl önce, 1992 yılının 1 Ekim’ini, 2 Ekim’e bağlayan gece yarısı Türk Deniz Kuvvetleri, tarihinin en acı olaylarından birini yaşadı. Ege Denizi’nde devam eden NATO’nun planlı tatbikatlarından olan Display Determination (Kararlılık Gösterisi) 92 isimli tatbikata katılan TCG Muavenet muhribine, ABD’ye ait USS Saratoga uçak gemisi, iki adet NATO Sea Sparrow füzesi ateşledi ve gemi komutanı Kurmay Yarbay Kudret Güngör ile vardiya subayı Teğmen Alper Tunga Akan, Telsiz Astsubayı Serkan Aktepe, İkmal Çavuş Mustafa Kılınç ve Topçu Er Recep Akan şehit düştü. Ağır hasar alan gemide ayrıca birçok personel yaralandı. Yaşanan bu olay kimi çevreler tarafından kaza, kimileri tarafından ise komplo olarak nitelendirildi. USS Saratoga uçak gemisi aslen hava hedeflerine karşı kullanılan NATO Sea Sparrow füzesini, hafif su üstü hedeflerine karşı ikinci kullanım şekli olan SASS tercihi ile kullanmıştı. Amerikalılar yaşanan olayın tatbikattaki bir taktik oyunun gerçek zannedilerek meydana geldiğini iddia etmişti.

KAZA OLMASI İMKANSIZ

O dönem Deniz Kuvvetleri Komutanlığı görevini devralalı henüz 1.5 ay olmuş Oramiral Vural Bayazıt olayı 18 yıl sonra şöyle anlatıyordu. (Deniz Harp Okulu Pusula Dergisi, (E) Oramiral Vural Bayazıt ile Söyleşi, Sayı 69, Aralık 2010, Sayfa 7): “Gelişen olaylar neticesinde, o günlerde kamuoyunda çok farklı değerlendirmeler yapıldı ve komplo teorileri üretildi... Neticede ortaya çıkan gerçek şuydu. USS Saratoga uçak gemisi Adriyatik’te görevli ve Yugoslav uçaklarının taarruzlarına karşı sürekli tetikte. Fakat bir NATO tatbikatında kısa süreli olarak Ege Denizi’ne intikal ediyor. Savaş Harekat Subayı eğitim yapalım diyor. Emniyetsiz bir şekilde yapılan bu eğitimde Sea Sparrow füzesi yanlışlıkla atılıyor ve TCG Muavenet vuruluyor. Soruşturma heyetinin tespit ettiği en önemli husus, gemi personeline Ege’ye intikal ettirildiğinin duyurulmamış olması. Gemide eğitim emri veya günlük emir de yayımlanmamış. Personel kendini Adriyatik’te sanıyor. Hazırlanan raporlarda ‘bu olay, gemi personelinin eğitimsizliğinden ve bilgisizliğinden kaynaklanmıştır’ ifadesi var. Ben ABD’den personelin etnik kökenlerini gösteren liste istedim. Liste geldi inceledik. Genelde Latin ve İngiliz kökenliydi isimler. Bizi sıkıntıya sokacak bir isim yoktu.”