ABD Avrupa'dan desteğini çekerse

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'yı dizayn eden ABD oldu. Batı Almanya'yı kuran, Marshall yardımıyla Avrupa'da yeni iş sahaları açıp Batı blokunu kuran Amerika, Sovyet tehlikesine karşı silahlanmayı da...

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'yı dizayn eden ABD oldu. Batı Almanya'yı kuran, Marshall yardımıyla Avrupa'da yeni iş sahaları açıp Batı blokunu kuran Amerika, Sovyet tehlikesine karşı silahlanmayı da unutmadı.

Neredeyse 70 yıllık süreçten sonra ABD Başkanı Trump, Avrupa'ya verilecek desteğin kesileceğini söyledi. "Sürekli para harcıyoruz, ama bir işe yaramıyor" türünde laflar eden ABD içine döndü. "Önce Amerika" sloganıyla Avrupa, Orta Doğu ve başka yere harcanan paraları eleştiren Trump ABD'yi yeniden inşa edeceğiz dedi. Gerçekten de ABD'nin bazı eyaletleri kelimenin gerçek manasıyla dökülüyor.

Bu yöndeki politikalara rağmen ABD'nin önünde bazı engeller görünüyor. Almanya Şansölyesi Merkel Münih Güvenlik Konseyi'nde bunu ifşa etti. Göreve geldiği günden beri ABD'nin Almanya üzerindeki nüfuzunu azaltmak isteyen Merkel çeşitli zorluklarla karşılaştı. NATO Amerika demek. Almanya'da yüzlerce NATO askerî üssünün olması Almanya'yı çok memnun etmiyor. ABD'nin koruyucu şemsiyesi olmasa Rusya tehlikesi kenarda duruyor. Trump bu argümanı iyi kullanıyor. "Biz olmazsak Rusya sizi çiğ çiğ yer" diyor.

Merkel önceki yıllarda Amerika'nın Rusya'ya koyduğu ambargoya direnmiş ama peşinden Wolksvagen skandalıyla ağır darbe almıştı. Almanya bu tehdidin büyüklüğünü anladı ve geri adım attı. Diğer Alman markaları araçları Amerika'ya sokmayacağını ya da ağır vergi koyacağını söyleyen Trump'ın Avrupa'yı kendi hâline bırakmak istemesi tabii ki en çok Putin'i iştahlandırıyor. Amerika olmadığında Putin'in Avrupa'da neler yapacağı malum. Bunun bir benzeri Orta Doğu'da yaşanıyor.

Merkel, ABD'nin İran politikasını da eleştirdi. Hem İran'ı büyük tehdit görüp hem de Orta Doğu'dan çekilmenin mantıklı olmadığını söyledi. Suriye'den çekilerek buradaki hâkimiyetin Rusya ve İran'a bırakıldığını söyleyen Merkel'in eli çok güçlü değil. Çünkü ABD ile baş edecek durumda değil. ABD askerî üsleri çektiğinde ya da mali desteği azalttığında AB'yi komple Rusya'nın kucağına atmış olacak.

Aslında Trump Amerikası'nın bir isteği de AB'yi korkutmak. Biz olmazsak bitiksiniz mesajını vermek. Suriye'den gelen mülteciler AB'yi korkutuyor. Çözümden yana olmayıp Suriye'de hiçbir şey yapmayan Avrupa'nın söyleyecek çok sözü yok. ABD DEAŞ'lı teröristlerin bazılarını Afganistan üzerinden Çin sınırına kadar getirdi. Asya-Pasifik'te silahlanmayı hızlandırdı. Çin'in periferisinde etkisini azaltmayı düşünüyor. Batı bloku içinde ye alan ülkeleri Çin'e kaptırmak istemiyor.

YAZININ DEVAMI