Başkanlık sistemi ve ekonomi

İran ve Suudi Arabistan gerginliği de petrol fiyatındaki düşüşe engel olamadı. Rusya’nın, başta Suriye olmak üzere, Ortadoğu’da savaşa dayalı stratejisinin de işe yaramadığını görüyoruz. ABD, Putin’in geçen sene yüzde seksenin üzerinde olan halk desteğinin güçlü bir ekonomik krizle kırılacağını biliyor ve şimdilik stratejisini bunun üzerine şekillendiriyor. ABD, ihraç izniyle birlikte, artık petrol fiyatlarını belirleyecek bir enerji devi olarak sahnede... ABD’nin petrol stok verisinde artış beklentisi ile Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesinin aynı saatlere denk gelmesi de “anlamlı” bir tesadüf oldu.
Böylece tüm dünyada dolar değer kazanırken petrol fiyatları da düştü. Yani Ortadoğu’da yüksek enerji fiyatları üzerinden sistemlerini sürdürülebilir kılmaya çalışan ülkelerin orta vadede gelecekleri yok. Suudi Arabistan’ın bütçe açığı yüz milyar doları buldu. Rusya’nın durumu ise daha kötü ve daha hızlı olarak kötüleşecek. Rusya’nın, 2015 yılı dahil olmak üzere, küçülmeye devam edeceği öngörülüyor.
2015 yılında Rusya’nın küçülmesi yüzde 2’nin üzerinde olabilir ve bu küçülme 2016 yılında sürecek gibi gözüküyor. Bu durum, yalnız Putin’in içerideki iktidarını tartışılır hale getirmeyecek, başta Avrasya Birliği olmak üzere, bölgesel stratejisini de tehlikeye sokacak. Sonuçta Putin’in dayandığı oligark sermayesinin, yakın gelecekte iki tercihi var; ya Putin’den ya da onun stratejisinden vazgeçecekler. Ancak her iki halde de Rusya, bölgede istikrar bozucu -yaralı- bir ülke olarak yakın gelecekte sorun olmaya devam edecek.
Sonuç olarak, yüzyıl önce olduğu gibi, Ortadoğu ve Kafkasya coğrafyası bu yüzyılın şekillenmesinde çok önemli bir rol oynayacak.
İran, Rusya, Suudi Arabistan gibi çok önemli ülkeler sistemlerinde niteliksel değişimler yapmak zorunda kalacaklar.