IŞİD kazanırsa ABD ne yapmalı?
Soruyu soran ABD'nin en önemli uluslararası ilişkiler gurularından Stephan Walt. Walt, Harvard Üniversitesinde profesör. Obama hükümeti ile resmî bir ilişkisi yok. Lakin Obama hükümetinin dış politikasının ilham...
Soruyu soran ABD'nin en önemli uluslararası ilişkiler gurularından Stephan Walt. Walt, Harvard Üniversitesinde profesör. Obama hükümeti ile resmî bir ilişkisi yok. Lakin Obama hükümetinin dış politikasının ilham kaynaklarından biri olarak görülüyor. Hudson Enstitüsünde araştırmacı olan Lee Smith'e göre, Walt, Obama hükümetinin George Kennan'ı. Yani Amerika'nın soğuk savaş politikasını belirleyen yol haritasının mimarı olan Kennan kadar, ABD dış politikasında etkin.
Walt'un, ABD hükümetine İsrail lobisini by-pass ederek İran ile anlaşma tavsiyesinde bulunduğu, Suriye meselesinde müdahil olmaması gerektiği gibi telkinleri bugüne kadar uygulanmış görünüyor.
Bu parantezi kapatalım ve başlıktaki soruya ve sorunun Walt'a göre cevabına dönelim.
IŞİD kazanırsa ABD ne yapmalı sorusuna Walt ilginç bir cevap veriyor: Bununla yaşamalı ve IŞİD'i tanımalı.
Walt'un Foreign Policy dergisinde yayınlanan makalesinde şu senaryo tartışılıyor: IŞİD şu an koalisyon güçlerinin kampanyası sonucu etkin olduğu bölgelerde gerilemez, kaybetmez ve aksine bu bölgelerde gücünü korumaya devam ederse ne olur? Yani IŞİD gerçekten bir devlet hâline gelirse ne yapmalı?
Bu senaryo Walt'a göre epey muhtemel. Bağdat hükümeti IŞİD'le mücadele konusunda başarısız. ABD'nin Irak'taki bu yöndeki girişimlerinin sonucu pek parlak görünmüyor. IŞİD'i bölgeden silip atacak yegane şey kampsamlı bir uluslararası müdahale. ABD'nin bölgeye asker göndermek gibi bir niyeti yok. Böylesi bir müdahaleye bölge ülkeleri katılır mı? Arap ülkeleri bunun için binlerce asker gönderir mi? Zor.
Walt şunun altını çiziyor, IŞİD'in yenilmesi ve bölgeden silinmesi elbette çok faydalı bir gelişme olur. Peki ya bu olmazsa, ya istenilen tablo oluşmazsa?