Kim önce gidecek?

Türkiye’yi yöneten siyasal İslamcı aklın “İhvan kuşağı yaratma” fantezisiyle Suriye’de 4.5 senedir yürüttüğü mezhepçi yıkım politikalarına itiraz edenler gayet iyi anımsarlar. Bir ara sosyal medyada dönen bir temenni vardı: “Erdoğan, Esad’dan önce gidecek” diye... İlkini kestirebilmek için 1 Kasım seçimini bekleyeceğiz. İkincisinin ise bir mucize filan olmazsa “uzun vadeye” kaldığı artık netleşti. 
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry geçen hafta, IŞİD ve cihatçı Selefilerin bileğini bükmek ve Suriye’de siyasi çözüm için Rusya ile askeri/diplomatik kapsamlı işbirliğini teyit ederken şöyle dedi: “Odak noktamız IŞİD’i yok etmek olmaya devam ediyor ve ayrıca Suriye’de Esad’ın uzun vadeli varlığıyla başarılabileceğine inanmadığımız siyasi anlaşma. Ortak zemin bulmak için yollar arıyoruz.” 
Bu sözler Esad’ın gidişinin kısa ve orta vadede öncelik olmaktan çıktığının bugüne kadarki en net ifadesi. Ortadoğu’da uzun vadeyi ise kim nereden bilebilir!

***

Geçmiş yazılarımızı okuyanlar, bu noktaya gelinmesine şaşırmayacaklardır. Satranççı Ruslar, İranlılarla elbirliği içinde IŞİD’le mücadele koalisyonuna bölge rasyonalitesine uyan ve kaçınamayacakları bir gündem dayattılar. Batı’nın entelektüel kibrinin sahayı doğru okuyamamak olarak tezahür eden körlüğünden yararlandılar. Beğenin yahut beğenmeyin hem tutarlı durdular hem de uluslararası hukukun sınırlarını aşmama ustalığını sergilediler. Salt bu yazki son aşamaya bakmak kâfi: 
Bir: Obama yönetimi Sünni müttefiklerinin fantazisi olan “ılımlılık” safsatasıyla cebelleşti. Neocon odakların Amerika’ya El Kaide uzantısı Nusra ve türevi Ahrar’ı “ılımlı” diye pazarlama çabası da sonuç getirmedi. Rejim değişikliği ajandasıyla savaşın devamı Batı’ya zorlayıcı bir sığınmacı maliyeti çıkardı. 
İki: Rusya yaz başında diplomatik cephede IŞİD ve cihatçı Selefi virüsün temizlenmesi için büyük güçler, bölge güçleri ve sahada tek etkili güç olan Irak ve Suriye orduları eşliğinde yürütülecek bir çözüm planı sundu.