‘Kolombiya modeli’

“Latin Amerika’nın kesik damarlarından birisini onarma” yolunda tarihi bir adım atıldı. Amerikan neoliberal stratejisinin bölgedeki öncü ülkesi Kolombiya’da, hükümet ile Marksist Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) çarşamba günü barış anlaşması imzaladı. 
1960’larda başlayan ve 260 binden fazla can alan, 45 bin insanın adeta‘buharlaştığı’, 6.5 milyonunun yerinden yurdundan edildiği, uyuşturucu kartelleri ve fidyeciliğin tuzu biberi olduğu, Latin Amerika’nın en uzun siyasi çatışması bu. Akıbetini 2 Ekim’deki referandum belirleyecek.

***

Kasım 2012’de Havana’da başlatılan müzakerelerde işaret fişeğini, haziran sonunda Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos ile FARC lideri TimoleonJimenez’in ‘beyaz gömlekleriyle’ ‘ateşkes ve silahsızlanma’ anlaşması yapması vermişti. Nihayet netleşen nihai anlaşmayla; 
• Bölgenin en eski gerilla örgütü FARC, altı ay içinde BM gözetiminde ‘silahlarını gömecek’. 7 bin kadar gerilla belirlenen bölgelerde toplanıp tasfiye edilecek. Karşılığında FARC legal siyasete girecek. 
• Hükümet toprak reformu ve kalkınma programlarıyla kırsal kesimdeki eşitsizliklere deva arayacak. 
• ‘Özel Barış Mahkemeleri’ ile ‘geçiş dönemi adalet sistemi’ tesis edilecek. Kirli savaşa bulaşmış, katliam emirleri vermiş olanlar suçlarını itiraf edecekler ama uzun süreli hapis cezaları yerine toplum hizmeti görecekler. 
Çatışmayı vahimleştiren kokain üretimini yürüten suç örgütleriyle savaş sürecek. Daha küçük solcu grup ELN ile henüz sorunlar baki.

***

Peki dünya için bir ‘Kolombiya modeli’ çıkar mı? Yanıt için önce çatışmanın anatomisini iyi anlamalı.