Suriye, kazananlar kaybedenler...

Suriye ile ilgili gelişmeler öylesine baş döndürücü hale geldi ki, nefes alıp durum tespiti yapmakta fayda var. Batı’nın rejim değişikliği girişimi gömüleli epey oldu. IŞİD halifeliğinin yenilgisi kaçınılmazlaştıkça, herkes dengelere bakıyor. Genel tablo, Suriye-Rusyaİran- Hizbullah cephesinin kazanmakta; ABD-Batı-Körfezİsrail hattının kaybetmekte olduğuna işaret. Hatlarda açık kaymalar var.

***

Önce kazanmakta olanlar... 
+ Suriye: Şam’daki seküler yönetim “tekfiristan”la bölünme girişimini boşa çıkardı. Muhatap oldukları küresel saldırganlığın çapı düşünülürse devlet ve ordunun “sağlam çıktığını” teslim etmeli. İran’ın açık ve sınırlı desteği 2012’de, Rusya’nın 2015 sonunda geldi. Şimdi Deyr ez Zor ile petrol sahaları kurtarılıp Irak sınırı güvenceye alınırsa, bölünme senaryoları bile boşa çıkartılabilir. 
+ Rusya: Hem diplomasiyi hem askeri gücünü kullanarak sonuç aldı. Yerel ateşkesler, çatışmasızlık bölgeleri, Astana alternatifini Cenevre’ye bağlamak gibi. İşbirliği arasalar da ABD’nin uzun vadeli varlığını sürdürebilir olmaktan çıkartma stratejisi izlediler. Suriye’nin bütünlüğünden ödün vermeden çözüme odaklandılar. “Oyun kurucu değil bozucu” gördükleri Türkiye’yi ‘yola getirip’ İsrail’i dengelediler. 
+ İran: ABD ne yaptıysa İran’a yaradı. İran, dünya güçleriyle nükleer anlaşmayı kotarırken, tekfiristan ve ABD’nin Irak ile Suriye politikalarının önünü kesen unsur oldu. 
+ Hizbullah: Suriye savaşıyla adeta bölgesel güç haline geldi. IŞİD ve El Kaide’nin yenilgisinde rolleri büyük. Şimdilerde Suriye’de en tepe noktasında 20 bin olan güçlerini 5 bine çekecek denli güvenliler. İsrail’de yarattıkları rahatsızlık ortada.