Tavşana kaç tazıya tut

Suriye’de, ortalık toz dumandan görünmez oldu. Diplomatik ve askeri cephede gelişmeler o denli hızlı ki, resme sakin kafayla bakmalı. Zira Suriye’yi parçalayıp bizi daha da savuracak fırtına doğudan kopabilir.
• Suriye ordusu ve müttefikleri Rus hava desteğinde hızla ilerliyor. 4.5 yıldır savaşı dış güçler sayesinde yürüten cihatçı gruplar, batıda Lazkiye, Halep ve İdlip cephelerinde ve güneyde Deraa’da darbeler yiyor. Türkiye’den “cihatçı otoyolu” haline gelen lojistik hat kapanmak üzere.
• ABD’nin, Türkiye, Suud ve Katar gibi müttefikleri yüzünden kartları sürekli azaldı. Önce Türkiye’nin Rus jetini düşürmesi, şu sıralar da bölgede tek hakiki dayanağı olan Kürtlere açtığı savaş başına dert.
• Türkiye ve Körfez panikleyip işgal kartını çıkardılar. İncirlik’e Katar’ın ardından Selefi Vahhabi Suud’un uçakları yerleşiyor.
• ABD, Esad’lı geçişi kabullenip diplomasiye ağırlık vermek zorunda kalmıştı. Talihin azizliği, “baş müttefiki” adeta Rusya! Sonbahardan beri Viyana-Cenevre hattında dans edilmekte. Cenevre-3 için 3 Şubat’ta askıya alınan müzakerelerin 25 Şubat’ta başlayacağı ise meçhul. Cihatçıları sıkıştırmış Rusya en fazla “hasmane eylemlerin durdurulmasına” yanaşıyor. Biz artarsa şaşırmayalım…

***

Ancak ABD ile Rusya’nın “IŞİD ile savaş” temalı dansı bizi yanıltmasın. Ruslar senaryolarını “Cenevre’de aşamalı ulusal uzlaşma, Esad’ın askeri zaferi veya küresel güçlerle savaş” seçenekleriyle kurguluyor. Peki, ABD topyekûn yenilgiyi kabullenir mi? Karşı hamle diplomasiyle mi sınırlı kalır? “Ateş olmayan yerden duman çıkmaz” deyip olgulara bakalım:
• Rusya kuzeybatıdan “Türkiye’nin işgalini” gündemine aldı. Türkiye’nin bu koşullarda geniş harekâta girişmesi zor. Ama Cerablus’taki cebe sınırlı ve hızlı bir müdahale, doğu cephesi için fırsat yaratabilir. Rusya açık saldırıya uğramazsa Türkiye’ye Suriye ordusu üzerinden yanıt verir. NATO desteği çantada keklik değil. Yine de ittifak tartışmaları eşliğinde, Rusya hem sahada hem BM Güvenlik Konseyi’nde uğraşır. Türkiye’nin payına Rusya ile açık savaş riski ve batıda “oyalama gücü” olmak düşer.
• Suudiler İncirlik’e konuşlanırken ısrarla özel birlik yollamaktan söz ediyorlar. Dışişleri Bakanı Adil el Cübeyr, zamanlamanın ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyona kaldığını söyledi. ABD memnun. Suudi veliaht prensi Muhammed bin Salman Brüksel’deki NATO karargâhını ziyaret etti.
• Kasım sonunda sahada Haseke cephesine gördüğüm Suriye Demokratik Güçleri, IŞİD ile cepheyi tutuyor. Ama Arap aşiretlerin hâkim olduğu güneye inmek istemiyor.
• ABD kuzeyde Rimeylan Havaalanı’nı C130 uçaklarının ineceği şekilde genişletti. Rivayet o ki, Rakka’ya saldırı hazırlığı yapılıyor. 101 Hava Tümeni’ne bağlı özel birlikler hem Irak’a hem Rimeylan’a konuşlandırılacak. Buna Suud’un özel güçlerinin katılabileceği iddiaları var. Yemen’de “çıplak ayaklı” Husiler’le başa çıkamayan Suud elbette hakiki savaş vermeyecek. Ancak “imaj tazeleme” ve Irak cephesiyle bağlantılı “Sünnistan” senaryoları ısınabilir. Türkiye’nin Musul’un dibindeki Başika’ya yerleşme ısrarını anımsayın.
• Irak teyakkuzda, Suudi sınırına Kataib Hizbullah birlikleri gönderdi.
• Suriye ordusunun Rakka ve petrol bölgesi Deyr ez Zor’a yönelmesi adeta dikkat çekici. İki yıl önce yitirilmiş Tabkah Hava Üssü’ne yaklaştılar.