Trump’ın Avrupalıları

Trump’lı ‘belirsizlik dönemi’ dünyanın geri kalanında tedirginliklerle karışık beklentiler yaratıyor. Amerikan hegemonyasının düşüşe geçtiği bir dönemde, sağ muhafazakâr, popülist ve korumacılıkla örülmüş bir ABD yönetiminin üreteceği reaksiyoner dalga, pek çok gelişmeyi etkileyecek, tetikleyecek nitelikte.
Donald Trump göreve başlar başlamaz Beyaz Saray’ın internet sitesine “Amerika öncelikli…” diye başlayan metinler konuldu. Trump’ın Meksika sınırına aslında Obama döneminde eyaletler bazında zaten örülmüş olan duvarı pekiştirmekten, çok taraflı ticaret anlaşmalarını feshe ve işkence ile kürtaja uzanan mevzularda bir haftalık icraatlarıyla liberal dünyayı şimdiden ‘hafakanlar bastı’. Özellikle de İkinci Dünya Savaşı sonrası neoliberal düzeni birlikte tesis etmiş ‘Yaşlı Kıta’da... AB egemenleri, liberal demokratik değerleri, kurumları, ticaret ve yatırım ortamını birlikte yaydıkları ortaklarındaki yönelimden sıkıntılı. Avrupa’daki siyasi güç merkezinde olası kaymaları hesaplıyorlar. Ben karambolde atlamışım, meğer ABD’nin AB büyükelçisi Anthony Gardner, asıl bombayı ocak ortasında “Trump’ın geçiş ekibinin AB liderlerini arayarak birlikten bir sonra ayrılacak ülkenin hangisi olacağını sorduklarını söyleyerek” bırakıvermiş.

***

Asıl memnun cenah ise AB projesinin ‘yeminli düşmanları’, radikal sağ. Kendilerini ‘alt-sağ’ (alternatif sağ) diye anıyorlar. Bu cenah doğalarına aykırı biçimde toplaşıyorlar. Nitekim Trump’ın yemininin ertesi günü Ren Nehri kıyısındaki tarihi Koblenz’de ‘Yarının Avrupası’na dair mesajlarını vermeleri tesadüf olmadı.
Hepsi AP’de 40 vekilleri bulunan Uluslarve Özgürlükler Avrupası (ENF) grubunun dokuz ülkeden üyeleri. Fransa’da Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen, Almanya için Alternatif’in lideri Frauke Petry, Hollanda Özgürlük Partisi lideri Geert Wilders, İtalyan Kuzey Birliği’nin lideri Matteo Salvini ile Avusturya Özgürlük Partisi’nin lideri Harald Vilimsky, Brexit’le enerjikleşmiş bir ‘karşıt zirve’ düzenledi. Ana temaları ulusçuluk, korumacılık, göçmen ve siyasal İslam karşıtlığı oldu. Ortak para birimi Euro’yu ‘başarısız suç eylemi’ ilan ettiler. Trump’ın “Amerika’yı tekrar büyük yapalım”ına atıfla ‘ÜlkelerimiziYenidenBüyükYapacağız’ hashtag’ı açıp, ‘kader birliği’ni vurguladılar.