Fitch’in gördüğü ‘bozulma’

Kredi dereceleme kuruluşu Fitch 8 Türk bankasıyla birlikte üç şirketin “durağan” olan görünümlerini “negatif”e çevirdi. 
Fitch’in açıkladığı yeni “görünüm”, Türkiye’deki siyasal çalkantı ile ekonomideki durgunluğu teyit ediyor. 
(Bankaların kredi notu ise teyit edildi.) 
Değerlendirmeye konu 18 Türk bankasının 7’si kamu sermayeli: 
Ziraat Bankası, Halk Bankası, Vakıfbank, TSKB, TKB, Eximbank, Takasbank. 
Fitch’in 7 Türk bankasına dair görünümü negatife çevirmesinin gerekçesi kritik: 
“Devletin destek sağlama yeterliliği konusundaki bozulma riskinin artması.” 
Bu ifade, içerdiği soru açısından özel bir dikkati hak edebilir. Kuruluş, Hazine’nin kamu bankalarına sağladığı destek konusunda neden kuşku duyuyor olabilir? 
Açıklamada, bu konuda ayrıntı yer almıyorsa da tahminde bulunabiliriz. 
Fitch’in yeni görünüm açıklaması 25 Ağustos 2016 tarihli. 3. köprü açılışından bir gün önce. Anımsatalım ki, kamu bankaları, Yap-İşlet-Devret (YİD) modeline göre yaptırılan ve “devletin kasasından bir kuruş çıkmayacağı” Beştepe düzeyinde ilan edilen 3. köprü finansmanında önemli rol ve pay üstlendi. İçtaş-Astaldi’nin üstlendiği Kuzey Marmara Otoyol Projesi kapsamındaki 3. köprünün proje finansmanı için imzalanan kredi sözleşmesi, 2.3 milyar dolar tutarındaydı. 9 yıl vadeli bu tutara imza atan 7 bankanın üçü kamu bankası: Ziraat Bankası, Halk Bankası, Vakıfbank.

***

Üç kamu bankası, sadece 3. köprü değil, 3. havalimanı finansmanında da başat bir rol ve paya sahip. İlk etap yatırıma yönelik 4.5 milyar Avro’luk finansman paketinin yüzde 70’ini kamu bankalarının üstlendiğini de bizzat Limak başkanı Nihat Özdemirduyurmuştu. Devlet kasasından bir kuruş çıkmayacağı söylenen 3. havalimanı için 3 kamu bankasının üstlendiği toplam tutar, daha sonra 3.5 milyar Avro olarak açıklandı.