IMF konsültasyona gelecek mi?
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Uluslararası Para Fonu (IMF) toplantıları için gittiği Washington’da “Türkiye’nin IMF’ye ihtiyacı yok” demiş. Mevcut koşullarda bunu anlamanın basit bir yolu: 4....
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Uluslararası Para Fonu (IMF) toplantıları için gittiği Washington’da “Türkiye’nin IMF’ye ihtiyacı yok” demiş. Mevcut koşullarda bunu anlamanın basit bir yolu: 4. Madde Raporu. Adını IMF sözleşmesinden, her yıl üye ülkelerin ekonomilerini gözden geçirdikten sonra hazırladığı “Article 4” başlıklı raporlardan alıyor.
IMF sitesinde ilan edilmiş 4. Madde Raporları’na bakın. Türkiye’ye dair son raporun 2018 tarihli olduğunu görürsünüz. Bu da denetimin 2017’de yapıldığı anlamına gelir. 2018 yok henüz. 2018’e ilişkin 4. Madde denetiminin 31 Mart yerel seçimleri dolayısıyla ertelendiğini, IMF’den gelmek isteyen heyete “Şimdilik gelmeyin” denildiğini duymuştuk. Fakat ertelemeler sonsuza kadar süremiyor.
4. MADDE YAYIMLANACAK MI?
Daha dün IMF Avrupa Direktörü Paul Thomsen’in şu sözündeki ipucuna bakın: “Türkiye ile IMF arasında 4. Madde kapsamında gözden geçirme çalışmaları dışında resmi veya perde arkasında gerçekleşen herhangi bir görüşme yok.”
Demek ki IMF; 2018 yılına ilişkin 4. Madde konsültasyon görüşmelerini başlatmış. Ki bu normal. IMF söz konusu denetimi ABD ekonomisi için bile yapıyor.
Ekonomik krizdeki Türkiye için önemli iki soru şu:
– IMF’nin konsültasyon heyeti Türkiye’ye gelecek mi?
– Bu rapor bittiğinde IMF sitesinde hemen erişime açacak mı? Yoksa Türk Partili Cumhurbaşkanlığı hiyerarşisi dairesinde raporun yayınına rezerv mi konulacak?
Bu soruyu soruyoruz çünkü Türkiye bunu daha önce yaptı. IMF’nin 4. Madde konsültasyon raporlarında beğenmediği bölümleri ya da raporun tamamının yayımını engelledi.
(Yıllar önce Hazine’den sorumlu bakan Ali Babacan, IMF sözleşmesi gereği buna hakları olduğunu söylemişti.)
Özet: Bu raporun yayımlanmaması, eleştiriler, uyarılar ve olası “reform” (!) önerileri içermesi, çok muhtemel içeriğin açıklanmasından endişe duyduğunu gösterecektir.
IMF’nin 2017 Türkiye ekonomisi için hazırladığı 4. Madde Raporu pek iç açıcı değildi.
15 Temmuz darbe girişimine rağmen büyümede bir toparlanma olduğu belirtilmiş ancak kazanımlarını riske sokan uygulamalara geniş yer verilmişti. Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projeleri de bu risklerin başında geliyordu. Bakın ne denmiş 2017 notlarında:
– Ekonomi, aşırı ısınmanın net belirtilerini gösteriyor. Para politikası çok gevşek görünüyor ve güvenilirlik düşük.
– KÖİ projeleriyle ilgili mali riskler doğrudan ve koşullu borçlardan kaynaklanıyor. Mali riskleri değerlendirmek için KÖİ projeleriyle ilgili bilgiler sınırlıdır. IMF ekibinin yaptığı simülasyona göre bu sözleşmelerdeki garantileri finanse etmek için yapılacak harcamalar makro ekonomik bir şokta tetikleyici olabilir.