Şehir hastaneleri Hazine’yi hasta edecek
Diyelim ki meranız var. Para getirmiyor. Bir şirkete, üzerine hastane yapsın diye al bunu kullan diyorsunuz. Fakat içiniz rahat etmiyor. Verdiğiniz az geliyor. Üstüne bir de 25 yıl kira ödeyeyim ben diyorsunuz. Yok yok, doğru okudunuz. Hem...
Diyelim ki meranız var. Para getirmiyor. Bir şirkete, üzerine hastane yapsın diye al bunu kullan diyorsunuz. Fakat içiniz rahat etmiyor. Verdiğiniz az geliyor. Üstüne bir de 25 yıl kira ödeyeyim ben diyorsunuz.
Yok yok, doğru okudunuz. Hem arsayı verip hem de kendi mülkünüze kiracı oluyorsunuz. Kendi içinde bir mantığı hiç yok değil tabii: Şirketin sizin yapmanız gereken işleri yaptığını düşündüğünüz için ödüyorsunuz bu kirayı. Misal, gasilhaneyi bile hastane bittiğinde şirket işletecek.
Ama bitmiyor. Minnet duygusu ruhunuzu esir almış bir kere. Bir şey daha yapmam lazım diyorsunuz. Hastane 1000 yataklı olacaksa sözgelimi, “Ey müteahhit” diyorsunuz “Her yıl bu şehirde Türkiye Cumhuriyeti’nin 700 vatandaşı hastalanarak bu hastanede yatacak. Eğer 700 vatandaşım sağlığını kaybetmezse, farkı bütçeden ben sana öderim” deyip basıyorsunuz imzayı sözleşmeye.
Fantastik mi geldi?
Süslü püslü teknik cümleleri, “müjde”, “devrim” gibi propaganda amaçlı başlıkları soyup çıkardığınızda yap-kiraladevret (YKD) modeliyle yaptırılan şehir hastaneleri ve onun dayandığı KÖİ (kamu özel işbirliği) sistemi, basitçe böyle işliyor.
Hastanın müşteri, hastanenin bir turizm şirketi gibi görüldüğü bir sistemden bahsediyoruz. İhale süreçlerinin düzgün ve şeffaf işletilmediği bu projelerden, AKP’den sonra gelecek hükümetleri çeyrek yüzyıl boyunca nelerin beklediği de kamuoyuna anlatılmıyor.
***
Şehir hastanelerine hafta başı, 3. köprü ve Hazine garantileri vesilesiyle değinmiştik. Ancak tıpkı 3. köprü için eleştirdiğimiz 3 USD’lik araç garantisine Ulaştırma Bakanlığı’nın açıklama yapması gibi bu kez de şehir hastaneleri ile ilgili bölümler için bakanlıktan, iktidara yakın bir gazeteye “müjde” haberi verildi.
Toplamda 43 bin yataklı şehir hastaneleri projesinde, 4 şehir için ihale tamamlanmış, 5’inin sözleşmesi bitmek üzereymiş. 8’inin ihale süreci devam ediyormuş, 9’u YPK onayına sunulmuş, 2’si sunulacakmış, 3’ünün ön yeterliliği sürüyormuş.