Demokrasi ve yüzde 10’luk seçim barajı
Demokrasinin etimolojik anlamı halk iktidarıdır. Yunanca halk/ahali anlamına gelen “dimos” ve iktidar anlamına gelen “kratos” sözcüklerinden türetilmiştir. Demokrasi (dimokratia) ister liberal ister...
Demokrasinin etimolojik anlamı halk iktidarıdır. Yunanca halk/ahali anlamına gelen “dimos” ve iktidar anlamına gelen “kratos” sözcüklerinden türetilmiştir. Demokrasi (dimokratia) ister liberal ister muhafazakâr ya da sosyalist/sosyal demokrat olsun, varlığı ve işlerliğiyle o siyasal rejimin kalitesini belirler.
Hiçbir iktidar “Demokratım!” demekle demokrat olmaz. Belirleyici olan, demokrasinin ne ölçüde uygulandığıdır. Aksi halde resmi adı Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti olan Kuzey Kore gibi diktatörlükle yönetilen ülkelerin de “demokrasi” ile yönetildiğini kabul etmek gerekirdi.
Gerçek demokrasilerde esas olan söz konusu rejimlerde azınlıkların ve muhalefetin haklarının güvence altına alınıp alınmamasıdır.
***
Türkiye Cumhuriyeti, anayasanın II. maddesinin 2. fıkrasına göre “toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik (a.b.ç), lâik ve sosyal bir hukuk devletidir.”
Gerçekten öyle midir?
Buna “evet” demek zordur.
12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra seçim barajı 10 Haziran 1983 tarihli 2839 sayılı kanunla yüzde10 olarak belirlenmiştir.
Yüzde 10’luk gibi yüksek bir seçim barajına dünyanın hiçbir ülkesinde rastlamak olası değildir. Avrupa Birliği ülkeleri içinde Almanya ve Hırvatistan yüzde 5’lik oranlarla başı çekmektedir. Diğer ülkelerde bu oran yüzde 2 ile 4 arasında değişmektedir.
Yüzde 10’luk seçim barajı Türkiye’de demokrasiyi temelinden sakatlamaktadır.