İç-dış ters ikiz açık
Önce 2019 Nisan sonu itibarıyla, aylık ve 4 aylık bütçe gerçekleşmelerine bir göz atalım. Bu yılki büyüklükler ve bunların 2018 ile kıyaslamaları aşağıdadır...
1 – 2018 Nisan ayında, faiz dahil aylık bütçe açığı 2.8 milyar lira imiş. 2019 Nisan ayında ise faiz dahil aylık bütçe açığı 18.3 milyar lira olmuş. 2018 Nisan ayında, faiz hariç aylık bütçe fazlası 356 milyon lira iken 2019 Nisan ayı, faiz hariç aylık bütçe açığı 13.2 milyar lira olmuş.
2 – 2018 Ocak-Nisan, faiz dahil 4 aylık bütçe açığı 23.2 milyar lira imiş. 2019 Ocak-Nisan, faiz dahil 4 aylık bütçe açığı 54.5 milyar lira olmuş. 2018 Ocak-Nisan, faiz hariç 4 aylık bütçe fazlası 2.2 milyar lira iken 2019 Ocak-Nisan, faiz hariç 4 aylık bütçe açığı 16 milyar lira olmuş. Yani AKP’nin “Bütçe disiplinden taviz vermiyoruz” efsanesi “6 yılda 3 kat büyüdük” palavrası gibi çökmüş bulunuyor.
İKİZ AÇIK (TWIN DEFICIT)
İktisat öğrenmeye başladığım yıllarda, “Kötü yönetilen ülkelerde, biri ‘iç açık’ diğeri ‘dış açık’ olmak üzere ‘ikiz açık’ (twin deficit) oluşur” kuralını duymuştum. Dış açıktan, “cari açık” kastediliyordu. Yani ülkenin döviz gelirlerinin, döviz giderlerini karşılamaya yetmemesi hali. Anlaşılması kolay bir kavramdı.