İhtilal ve inkılap

Devrim sözcüğü, hem ihtilal hem de inkılap yerine kullanılmaktadır. İki ayrı kavram, tek bir sözcükle ifade edilince, kafa karışıklığı ve düşüncede yanılma kaçınılmaz olmaktadır. Sözlüğe göre ihtilal, bir devletin siyasal, toplumsal ve ekonomik yapısını kökünden değiştirmek amacıyla girişilen silahlı halk hareketidir. Yani “revolüsyon”dur. Mesela 1789 Fransız ve 1917 Rus/Bolşevik revolüsyonları ihtilâldir. İnkılap ise toplumun düzenini ve yapısını daha iyi hale getirmek için yapılan köklü değişimdir. Reform kelimesi ile aynı anlama gelir. Türkçe’nin Arap harfleri yerine resmi olarak Latin harfleriyle yazılması bir inkılaptır. Ferdi hukuktan mülki hukuka geçiş bir inkılaptır. Çok uzun yıllar yazarlar, aynı metin içinde Fransız ihtilali ve Atatürk inkılapları deyimlerini kullanmıştır. Bunlara Fransız devrimi ve Atatürk devrimleri dememişlerdir. Okuyanlar da ihtilâl ile inkılabın aynı değil, iki ayrı şey olduğunu öğrenmiştir.

İKİ ANAYASA

İhtilalcilerin (revolüsyonistlerin) iki anayasası vardır denir. Birincisi, ihtilâl başarıya ulaşıncaya kadar yürürlükte kalan ve yönetim ihtilâlcilerin eline geçtiği an yürürlükten kalkan...