Plan ve pilav

1960 askeri darbesinden sonra Türkiye’de “üçüncü” planlı ekonomi dönemi başlamıştı. Birinci planlı ekonomi dönemi, 1933’te Sümerbank’ın kurulması ile hayata geçmiştir. İkinci planlı ekonomi dönemi, II. Dünya Harbi bitiminden sonra daha çok dış kaynak sağlamak amacıyla tasarlanmıştır ve 1947’de İktisat Vekaleti başmüşaviri Kemal Süleyman Vaner başkanlığında oluşturulan bir komisyon tarafından hazırlandığı için adına “Vaner Planı” denilmiştir. CHP benimsemediği için bu plan uygulanmamış ve dolayısıyla ekonomik hayatımızda herhangi bir iz bırakmamıştır. Üçüncü planlı ekonomi dönemini simgeleyen olay, Rotterdam İktisat Enstitüsü’nün bilimsel gözetiminde DPT’nin (Devlet Planlama Teşkilatı) kurulmasıdır. O zamanki tabiriyle “sâbık ve sâkıt” Demokrat Parti’nin devamı olarak Orgeneral Ragıp Gümüşpala tarafından kurulan Adalet Partisi, ekonomide planlamaya (CHP plandan yana diye) karşı çıkmıştı. Bu yüzden ortaya “Bize plan değil, pilav lazım” diye cıvık bir slogan atıldı. Daha sonra bu slogan Süleyman Demirel tarafından “Millet plan değil, pilav istiyor” şekline sokuldu ve çok...