Liderin sorumluluğu

Toplumu daha ileri taşıyan, insanları daha müreffeh, daha mutlu yapan lider iyi liderdir; olumlu liderdir. Toplumu geri bıraktıran, insanları daha yoksul, daha mutsuz kılan lider, kötü liderdir; olumsuz liderdir.

***

Liderleri iyi-kötü diye sınıflarken iki farklı ölçüt kullandığıma dikkat etmişsinizdir: 
1) Toplumu ileri götürmek veya geri bıraktırmak. 
2) İnsanları müreffeh ve mutlu yapmak veya yoksullaştırmak, mutsuz kılmak.

***

Toplumların ileri götürülmesi veya geri bıraktırılması ne demek? 
Neye göre bakacağız toplumlara? 
Bu sorunun yanıtını insanlık tarihine bakarak verebiliyoruz: 
İnsanlık tarihi, insanların dört aşamadan geçmiş, geçmekte olduğunu gösteriyor: 
1) Toplayıcılık, avcılık, paganizm, göçebe aşiret aşaması. 
2) Tarım, tektanrılı dinler, yerleşik kırsal imparatorluk aşaması. 
3) Endüstri, milliyetçilik, kentsel ulus devletler aşaması. 
4) Bilişim, demokrasi ve insan hakları aşaması. 
Elbette dünyada farklı aşamalarda bulunan çeşitli toplumlar aynı anda birlikte yaşıyor ve bu aşamalardaki toplumların hiçbiri saf, katışıksız, homojen nitelikte değil. Her aşamadaki toplum, bir önceki aşamanın kalıntılarını, tortularını ve bir sonraki aşamanın tohumlarını, filizlerini içinde taşıyor. 
Her bir toplumdaki lider, toplumunu insanlığın en ileri aşamasına taşıyabildiği, ilerletebildiği oranda başarılı, iyi, olumlu lider oluyor... 
Toplumu bir önceki aşamada tutmaya çalıştığı, değişme ve gelişmelere direndiği oranda, başarısız, kötü, olumsuz lider oluyor. 
İnsanlık tarihini iyi bilen, toplumunu bu tarih bağlamında ileri taşımak isteyenliderlere en tipik örnek Gazi Mustafa Kemal Atatürk’tür. 
İnsanlık tarihini iyi bilmeyen, geçmişe saplanıp kalmış, toplumu eskiye döndürmek isteyen, herkesin tanıdığı liderlere örnek vermeye gerek olduğunusanmıyorum!