Asrın idraki ve para

Dünya durdukça, insanın, tabiatın, hayatın, cümle âlemin varlık yapısı (ontolojisi) aynı kaldıkça, kıyamete kadar geçerli olacak söz, kutsal kitabın sözüdür. Müslümanlar için bu nitelikleri haiz kitap, Hz. Muhammed'e (sav) indirilmiş Kur'an-ı Kerim'dir. Kur'an-ı Kerim kökenli, Fıkıh, Tefsir gibi ilimlere Nakli veya Şer'i İlimler denir. Nokta.
Yapısı öyle belirlendiği, tayin edildiği için varlıklar âlemi, mütemadiyen bir değişim, oluş-bozuluş yani kevn ü fesad halindedir. Dili olması, sembol ve ve bilgi üretebilmesiyle varlıkların en şereflisi makamına getirilmiş insan, bu bitmeyen devir daim, sonsuz deveran içinde önce ayakta kalmaya, sonra olan biteni anlamaya, kendisine apayrı bir dünya (kültür) kurmaya çalışır. Daha doğrusu, bunun için çalışmak insanın kaderidir. Değişir, değiştirir, dünyayı anlamaya çalışır, kendine has dünya kurar insan. Felsefe ve bilim, insanın anlama faaliyetinin özgün, yüksek ve kurumsallaşmış şekli. Modern bilim, Nakli İlimler ile bağını büyük ölçüde koparmışsa da Müslüman düşünce insanı, Nakli İlimlerin bilgisi ile bilimden elde edilen bilgi arasında mütemadiyen diyalektik bir bağlantı arayışı içindedir.
Böyle bir giriş yapmak zorunda kaldık, zira para ve bize tesiri hakkında konuşurken neden daha ziyade Batılı düşünürlerin ürettiği fikirlerden faydalandığımızı izah etmek durumundayız. Görünüşe göre bu apaçık bir tenakuz hali ama başka çaremiz de yok. Dünyadaki değişimlere gözlerimizi kapayıp bu alanda üretilmiş bilgiyi Nakli İlimlere kat(a)mazsak düşüncemiz anakronik kalıyor, âlimlerimiz dertlerimize deva olamıyorlar. Evet, felsefe ve bilim bugün büyük ölçüde Batı'da üretiliyor. Kültür coğrafyamızdan büyük düşünürler, bilim insanları çıkana kadar, onlardan “faydalı” bilgiyi alarak istifade etmek zorundayız. Evet, sikke zamanında üretilmiş bilgiyi ve yorumu, kâğıt (ve hatta elektronik) para devrinde aynen kullanamazsınız diyebilmek için, kâğıt paranın hayatımızı nasıl değiştirdiğini Batılı düşünürlere dayanarak anlatmaya mecburuz. Bu Nakli İlimleri reddettiğim değil onların zamana uygun bilgiyle donanmasını istediğim anlamına geliyor. Hani Mehmet Akif merhum “asrın idrakine söyletmeliyiz İslam'ı” diyor ya işte öyle...