“İslam âlimi” kime denmeli?
Modern zamanlarda tüm her şey gibi kavramlar ve anlamları da altüst oldu. Buna göre konuşup tartışmamız gerekli. Geleneksel dünyadaki “ilim” ile modern dünyadaki “bilim” şüphesiz çok yakın...
Modern zamanlarda tüm her şey gibi kavramlar ve anlamları da altüst oldu. Buna göre konuşup tartışmamız gerekli. Geleneksel dünyadaki “ilim” ile modern dünyadaki “bilim” şüphesiz çok yakın anlamlara sahip ama asla bir ve aynı değiller. Tıpkı medrese müderrisi ile üniversite öğretim üyesinin aynı olmaması gibi. Hatta aynı kavramlar kullanılmaya devam edilse bile büyük anlam kaymaları olduğunu hesaba katmak lazım. Mesela Orta Çağda tamamen dini anlamlara sahip olan “dekan”, “rektör” gibi kavramlar aynı şekilde kullanımda kalmakla birlikte anlamları tamamen değişmiş durumda. Bu gerçek, yalnızca modern Batı için değil sonradan modernleşen kültürel coğrafyalar, bu arada Müslüman toplumlar için de geçerli. Modernleşme süreçleri, hem kavramlarımızı hem de organizasyonundan müfredatına kadar eğitim sistemimizi derinden etkiledi. İlahiyat (teoloji) artık modern akademinin herhangi bir dalı...
Akademinin mevcut işleyişinde, maalesef tüm bunlar hiç göz önünde bulundurulmadan değerlendirmeler yapılıyor. Üstelik tartışılmayacak kadar apaçık hakikatmişçesine kabul görüyorlar. Mesela bugün, sadece Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelam gibi geleneksel ilimlere “İslami ilimler” ve bu alanlarda öne çıkanlara “İslam âlimi” deniyor. Bunların dışında kalan bilim ve bilgi dalları, bu şekilde “İslam”la sanki hiç alakaları yokmuş gibi ele alınıyor, küçük görülüyor, adeta “fena değiller ama olmasalar da olur” diye bakılıyorlar.