‘Hangi Türkiye’nin’, yeni küresel dengelerdeki ‘hangi yeri’

“Yeni Türkiye’nin” yeni küresel dengeler içindeki “yeni” yerini, Atatürk dönemindeki “dengeli ve ulusalcı” duruma benzeten “kimi taze TV yorumcuları” ortalıkta boy gösteriyorlar. Atatürkçü Türkiye’yi hiç sevmeseler de böyle bir “benzetme” içine kerhen de olsa girebiliyorlar. Bu nedenle, “hangi Türkiye” ve hangi yeni dengeler konusuna açıklık kazandırmak gerekiyor.
- Batı kapitalizmi (ve Batı) içinde, “Batı, Rusya ve Çin üçgeninde” yeni dengeler kuruluyor. Çin faktörü dolayısıyla Avrupa ve ABD arasında ilginç bir ayrışma ortaya çıkmaya başladı. 
- Avrupa’da “Birleşik Krallık” soğuk savaş döneminde kurucusu olduğu AB’den ayrılıyor. Hükümet Brexit’i onayladı. Almanya’nın AB içinde “doğal patronluğa” soyunması: onun Rusya bağımlılığı: AB ile Çin arasında ortak ekonomik çıkar dengelerinin oluşması ve İngiltere’nin ABD ile “özlü stratejik ortaklığının varlığı”, onu AB’nin dışına itti. Birleşik Krallık olarak Kanada’dan Güney Afrika ve Avustralya’ya kadar “özel bağlarında”, kendini yeniden güçlendirmek niyetinde.
Ta 1986’da eski başbakan Edward Heath ile İstanbul’da Boğaz’da bir teknede uzun uzun sohbet ederken İngiliz egemen sınıfının, Brüksel (ve Almanya) patronluğuna karşı rahatsızlığını onun sözcüklerinde buram buram hissetmiş ve yayımlamıştım.(*)
- İngiltere AB’den ayrılırken Almanya ve Fransa arasındaki yakınlık ister istemez arttı, 1990’larda, Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrası gündeme gelen Avrupa ordusu (AB ordusu) bugün yeniden gündeme geldi.
ABD’nin başkanlığına Trump gibi otoriter bir işadamının zihniyetinin egemen olması: Çin’in ekonomik olarak ABD’yi yakalayacak düzeye çıkması: Trump’ın yeni eko...