Başkanlık sisteminde kaybedenler (I)
Eğer ABD'de olduğu gibi, başkanlık sistemi alttan yukarıya doğru gelen bir hareket olmazsa, demokrasinin tam yerleşmediği toplumlarda, dikta eğilimi olan siyasiler tarafından dikta rejimine çevrilmesi çok kolay oluyor. Kolay diyorum...
Eğer ABD'de olduğu gibi, başkanlık sistemi alttan yukarıya doğru gelen bir hareket olmazsa, demokrasinin tam yerleşmediği toplumlarda, dikta eğilimi olan siyasiler tarafından dikta rejimine çevrilmesi çok kolay oluyor. Kolay diyorum çünkü bu sorunu halen dünya yaşıyor.
ABD'nin Başkanlık sistemi, bu ülkenin halk tarafından kuruluşu ile birlikte gelişmiş bir sistemdir. Kuvvetler ayrılığı ve güçlü bir denetim sistemi vardır.
Başkanlar kanunları veto ediyor ve fakat Kongre de başkanın vetosunu geçersiz kılacak yasaları çıkarabiliyor. Senato Başkanı, Başkanın atadığı yargı atamalarını onaylıyor ve yargıçları görevden alabiliyor. Mahkemeler yasaları ve Başkanın uygulamalarını Anayasaya aykırı ilan edebiliyor.
Buna rağmen ABD'de muhalefetin güçlü olduğu dönemlerde, sistem sorunlar yaşamıştır. Söz gelimi 1995 yılında ve 2013 yılında sistem kilitlenmiş ve hükümet bir süre kapanmıştır.