Bütçe hakkı
Bütçe hakkı, halkın seçtiği parlamentolar aracılığı ile kamu gelir ve giderlerini belirleme hakkıdır.
Dünyada halkın haraç ödemekten vergi ödemeye geçişi, vergilerin nerelere harcandığını denetlemesi, bütçeye 'evet' veya 'hayır' demesi, binlerce yıllık demokrasi mücadelesinin bir sonucudur.
Bütçe hakkının gelişmesinde İngiltere öncülük etmiştir. 1215 tarihinde Büyük Özgürlük Şartı'nın (Magna Carta Libertatum) imzalanması ve l688'de Haklar Bildirgesi'nin (Bill of Rights) ilân edilmesi ile İngilizler bütçe hakkını elde eden ilk millet olmuştur.
Fransa'da, 1789 İhtilali sonrası derebeylerin, kilisenin sahip olduğu vergileme yetki ve ayrıcalıkları kaldırılmıştır.