Çözüm; erken seçim ve IMF
Türkiye üç tehdit altında sıkıştı, kaldı. Birisi, ABD, CAATSA yaptırımları. Bu yaptırımların nereye ve kime kadar gideceği hiç belli değil. Biden'ın amansız Türkiye karşıtı...
Türkiye üç tehdit altında sıkıştı, kaldı.
Birisi, ABD, CAATSA yaptırımları. Bu yaptırımların nereye ve kime kadar gideceği hiç belli değil. Biden'ın amansız Türkiye karşıtı Demokrat senatör Robert Menendez'in Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanlığına seçilmesine destek verdiği anlaşılıyor. Bununla birlikte Biden, her iki ülke çıkarına daha uygun görerek yaptırımları Türkiye'nin demokrasiye dönmesi için baskı aracı olarak ta kullanabilir.
İkinci tehdit, demokrasi ve hukukta her gün bir adım daha geri düşmemizdir. Bunun nedeni doğrudan hükümet olmayabilir, ancak hükümetin tutumu, gazeteci ve siyasetçilere saldıran, sokağa çıkma yasağı olduğu halde duvarlara ''Demokrasi ve laiklik küfürdür" pankartları asanlara cesaret vermiştir. Bu tehdit, Türkiye'yi 1980 öncesine taşıyacak kadar ağırdır.
Üçüncüsü, ekonomide çöküştür…
Başta döviz sorunu geliyor. Halen Türkiye yönetenler ve tüm medya reel faizi konuşmuyor. Avrupa'daki ve Türkiye'deki nominal faizleri karşılaştırıyorlar. Yüksek faiz deniliyor. Gerçekte halen reel faiz yüzde 3 kadardır ve bu faiz Türkiye'nin risk puanının altındadır. Reel faizler yüksek değil, enflasyon nedeni ile nominal faizler yüksektir.
Yüksek reel faizin de olumsuz etkileri var, ama kur şokları doğrudan ekonomide deprem yaratıyor. Üstelik artık Merkez Bankasının elinde kur şoklarını önleyecek rezerv de kalmadı. Dahası altın rezervlerini de bozduruyor.
Yüksek faiz diyenler, sanki Türkiye 2018 kur şokunu yaşamamış gibi bakıyorlar. Doğrusu MB'nın faizleri Türkiye riski kadar 3-4 puan reel faiz düzeyinde tutması ve fakat arkasından hükümetin kur politikasını, MB yasasını değiştirmek ve ayrıca planlama içinde yapısal çözümlere gitmesi gelmelidir. Her şeyi faiz ve para politikasına bırakırsak bu günkü sondan kurtulamayız.
Kaldı ki bu gidişle, Türkiye dış borçlarında da temerrüt'e düşebilir. Dış borcun GSYH oranı yüzde 55 dolayındadır. Yüksek değil fakat...