Enflasyon kampanyası maaş ve ücret tuzağı mı?
Döviz kurlarının gerilemesi olumlu bir gelişmedir... Ama nereye kadar?Merkez Bankası TÜFE bazlı reel kur endeksine göre Eylül ayında TL ortalama olarak yüzde 38.38 oranında daha düşük değerde idi. Ekim ayında...
Döviz kurlarının gerilemesi olumlu bir gelişmedir... Ama nereye kadar?
Merkez Bankası TÜFE bazlı reel kur endeksine göre Eylül ayında TL ortalama olarak yüzde 38.38 oranında daha düşük değerde idi. Ekim ayında dolar kuru geriledi. 19 Ekim Cuma günü dolar kuru 5.6282 idi. Eğer 20 günlük enflasyon ile Euro/dolar paritesindeki değişmeyi de katarsak, demek ki Cuma günü TL dolar karşısında yüzde 33 daha düşük değerdedir. Eylül ayına göre beş puanlık iyileşme var.
Endeks değerinin 100 olması denge kur seviyesidir. Bu durumda dolar kurunun 3.80 dolayında olması gerekir. Bu seviyeye indiğinde kur dengesi sağlanacak ve üretim maliyetlerine bağlı olarak enflasyon baskısı ile dış borç maliyet baskısı kalkacaktır.
Yani doların iki aylık gerilemesi henüz denge kuru sağlamaktan çok uzaktır.
Parantez içinde söylemek gerekir ki, Merkez Bankası TÜFE bazlı ortalama reel kur endeksi, gerçekçi bir endekstir. Biz dolar/TL değerini Dolar ve TL enflasyonu ve sepetteki Euro/dolar paritesini esas alarak kabaca hesaplarız. Oysa ki MB daha detaylı ve gerçekçi hesaplıyor. MB reel kur endeksinin tanımının yaparken;
''Nominal efektif döviz kuru (NEK), Türkiye'nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, Türk Lirası (TL)'nın ağırlıklı ortalama değeridir. Ağırlıklar ikili ticaret akımları kullanılarak belirlenmektedir. Reel efektif döviz kuru (REK) ise NEK'deki nispi fiyat etkileri arındırılarak elde edilmektedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından hesaplanan reel efektif döviz kuru endeksleri ülkemiz fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığımız ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalaması alınarak hesaplanmaktadır.'' deniliyor.