Finansal tuzak

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı finansal yatırım araçlarının nominal ve reel getiri oranlarını açıkladı.

Mevduat brüt faizinin, TÜFE'ye göre aylık reel getirisi eksi 1,25 oldu. Eylül'den Eylül'e bir yıllık reel getiri oranı da yüzde eksi 1,34 oldu. 

Brüt faizden mevduata 6 aya kadar yüzde beş, bir yıla kadar mevduata yüzde 3 stopaj uygulanıyor. Stopajı da düşersek mevduat sahibinin eline geçen faiz daha düşük kalacaktır.

Faiz politikası tek başına düzeltmez ama tek başına bozar. Kur şokunun ekonomik nedenlerinden birisi yabancı yatırım sermayesinin çıkması ise, bir diğer nedeni de tasarruflara verilen eksi reel faizdir. Eksi faizin baş sorumlusu Merkez Bankası, ikinci sorumlusu bankalardır.

Bankalar yüzde 15 fonlama maliyeti ile aldıkları fonların üstüne 6-7 puan ilave ederek, tüketiciye kredi veriyorlar. MB verilerine göre, güncel kredi faizi, tüketici kredilerinde yüzde 20,54 ve ihtiyaç kredilerinde yüzde 21,86'dır.

Üstelik bankalar, mevduat faizini yıllık üstünden kredi faizlerini aylık üstünden yapıyorlar. Aylık faiz belirsizliği daha çok artırıyor.