İktidar ekonomide reform yapabilir mi?
Ekonomide reform denilince, hukuk, demokrasi ve siyasi alandan başlamak gerekir. Zira bunlar ekonominin altyapısını oluşturur. Bu yazının konusu 'yalnızca ekonomi alanında reform yapılabilir mi?' sorusuna cevap aramaktır. Bu sorunun...
Ekonomide reform denilince, hukuk, demokrasi ve siyasi alandan başlamak gerekir. Zira bunlar ekonominin altyapısını oluşturur. Bu yazının konusu 'yalnızca ekonomi alanında reform yapılabilir mi?' sorusuna cevap aramaktır. Bu sorunun cevabı için birkaç örnek vermek yeterli olacaktır.
1. En güncel sorun kurlardaki aşırı oynaklık sorunudur. Kurların düşük olduğu TL'nin değerli olduğu 2004'ten 2013 yılına kadar üretimde ithal girdi payı arttı ve üretim ithal girdiye bağımlı oldu, cari açık arttı. 2016 sonrası TL aşırı değer kaybetti fakat ithalata bağımlılık nedeni ile Türkiye'nin rekabet gücü artmadı. Tersine bu defa da, enflasyon oranı yükseldi, geçim sıkıntısı başladı, dış borçlarda temerrüt riski arttı, reel sektörde konkordato ve iflaslar arttı, Merkez Bankasının rezervleri eksiye döndü ve bankaların dönmeyen kredileri arttı.
Bu şartlarda reform yapılacaksa ilk sırada Türkiye şartlarına uymayan ve kurlarda oynaklığı artıran dalgalı kur politikasının değişmesi gerekir. Geçici bir zaman içinde oynaklığı azaltacak, Çin'de uygulanan yarı sabit kur rejimine dönmek gerekir.
Gel gör ki siyasi iktidarın böyle bir niyeti yok… Zira 2018 seçim programında ''Dalgalı döviz kuru rejimi sürdürülecektir.'' deniliyor.
2. Türkiye, 2006 yılından bu güne açık enflasyon hedeflemesi uyguluyor. 15 yıldır enflasyon hedefi tutmadı. Bu durum MB olan güvenin azalmasına neden oldu. MB yasası değiştirilmeli ve MB'nın hem TL'yi hem de kuru gözetmesi hedef alınmalıdır. Aynı kanunda siyasi müdahalelerin önü kesilmelidir.
Siyasi iktidar bunu yapabilir mi? Faiz inadına ve başkan değiştirme eylemlerine bakarsak yapamaz.