İstikrar için reform yapmalıyız
Ekonomi, seçim yorgunu oldu. Her seçimde üretici ve tüketici kararlarını seçim sonrasına bıraktı. Ekonomik işlemler yavaşladı, yatırım ve tüketim kararları ertelendi. Özetle ekonomi seçim...
Ekonomi, seçim yorgunu oldu. Her seçimde üretici ve tüketici kararlarını seçim sonrasına bıraktı. Ekonomik işlemler yavaşladı, yatırım ve tüketim kararları ertelendi. Özetle ekonomi seçim yorgunu oldu.
Bu arada hükümetler, ekonomide yapısal sorunları ortadan kaldıracak, radikal kararlar alamadılar. Siyasi maliyetlerden ve seçimlere olumsuz etkisinden korktular. Zira yapısal çözümler kemer sıkmayı gerektirir.
2015 Fetö terörü ve devlette yapılaşması ve belki de hükümetin niyeti, liyakata göre bir bürokrasi kurulmasını önledi. Seçimler devlet kadrolarında da etkili bir planlama yapmayı engelledi.
Rahmeti Özal, devlette işlerin hızlanması için fonlar kurdu, devlet içinde özel çevre gibi bağımsız oluşumlar kurdu, sonunda hiçbiri çalışmadı. Bu gün işler hızlansın diye başkanlık sistemi geldi ve fakat seçimlerden dolayı sistem çalışmadı, başkanlık sitemine uygun yeniden yapılanma yapılamadı. Hukuk ve demokrasi alanında sorunlar oluştu. Bu durum piyasada, üreticide ve tüketici de güven sorunu yarattı.
Aslında seçim ekonomisi ekonomide canlanma yaratır. Ne var ki Hükümet, yerli ve yersiz müdahale etti. 2017 seçimlerinde vergi indirimleri beyaz eşya satışlarını artırdı. Tüketici doyum noktasına ulaşınca bu defa satışlar düştü. Konut teşvikleri de önce satışları artırdı. Güven sorunu oluşunca satışlar düştü. Özetle, piyasa, arz- talep dengeleri bozuldu.
Seçim bitti… 4.5 yıl seçimsiz döneme giriyoruz. Bu dönemde ne yapmalıyız?
Seçim ekonomisi, ekonomide canlanmaya neden olmalıydı. Ne var ki yukarıda ifade ettiğim gibi, yanlış müdahale nedeniyle güven sorunu oluştu ve 2018 son çeyreğinde ekonomik küçülmeye seçimler de etkili oldu.
Seçim öncesi herkes ekonomik ilişkileri, yatırım-tasarruf ve tüketim kararlarını seçim sonrasına ertelemişti. Seçim bitti… Bu kararlar uzun süre ertelenemez. Bu nedenle ekonomide bir canlanma olur.
Ekonomide genel kural, küçülme dönemlerinde bir süre sonra ekonominin iç dinami...