İstikrar yolu çözümsüz değil
Basında esprili haber ve yorum, haberin okunması için bir teşvik unsurudur. Ama ekonomi için durum daha farklıdır. Çünkü ekonomik yorumlardan herkes kendi durumunu tahlil eder ve pozisyon alır.Bu nedenle; ekonomik yorumlara fazla espri...
Basında esprili haber ve yorum, haberin okunması için bir teşvik unsurudur. Ama ekonomi için durum daha farklıdır. Çünkü ekonomik yorumlardan herkes kendi durumunu tahlil eder ve pozisyon alır.
Bu nedenle; ekonomik yorumlara fazla espri katarsanız, yozlaşır ve asıl yorum kaybolur.
Ekonomide ideolojik yorum yaparsanız veya militanca muhalefet yaparsanız, inandırıcı olamazsınız.
Siyasi iktidarın yanlışlarını da objektif değerlendirmek lazım.
Bu yanlışlar olmasaydı bu günleri yaşamazdık. Mesele bundan sonra iktidarı ne yapması gerektiğini anlatmaktır.
Anlamazsa zaten sonu olmayan bir yoldayız.
O zaman iş halkın siyasi tercihlerine kalıyor.
Faizleri ve etkilerini konuşunca reel faizleri konuşmak gerekir.
Eksi reel faiz, ülkelerin içinde bulunduğu risk durumuna, ekonomik istikrar durumuna ve istikrara bağlı olarak farklı etki yapar.
Söz gelimi Almanya'nın beş yıllık tahvillerinin uluslararası iflas risk primi 10 baz puandır. (0,1 yüzdelik puan).
Almanya'da reel faiz eksi de olsa, riski olmadığı için yabancı sermaye yatırım yapar. Brezilya'da CDS oranı 146 puandır.
Brezilya'da eksi reel faiz var. Ama istikrarsızlıkta yüksek boyuttadır. Türkiye'nin CDS oranı yüzde 550 idi. Gösterge faizi yüzde 15'e çıkınca 350 baz puana geriledi. Şimdi de 331 puana geriledi. Demek ki Türkiye'de reel faiz oranı en az 3 yüzdelik puan olmalıdır. Merkez Bankası da bunu yaptı.
Türkiye'de reel faiz vermezseniz, yeni kur şokları yaşayabiliriz.
Elde TL olsa da, ithalatın finansmanı ve dolayısıyla cari açık, dış borç faiz ve anapara ödemesi için dövize ihtiyaç var.
MB döviz rezervleri eksidedir. Ayrıca MB kendisinin ve Kamu bankalarının kurları tutmak için döviz satmayacağı acıkandı. Dahası kur artışları Türkiye'nin CDS oranlarını da artırıyor ve dış borçların çevrilmesi zora giriyor. Kur artışını önlemek için MB'nın elinde üç araç var... Birisi reel faiz vermek... İkincisi sıkı para poli...