Kur sanayiimizi de vurdu

2016 yılına kadar TL değerli para idi. 2007 yılında Merkez Bankası TÜFE bazlı reel kur endeksi 119,55 idi.  (TL döviz sepetine göre yüz 19,55 oranında daha değerliydi.) 2010 yılında bu endeks yüzde 121,60 idi. (TL döviz sepetine göre, yüzde 21,60 oranında daha değerliydi.) 2010 sonrası reel kur endeksi düşmeye başladı fakat 2016 yılında yine de endeks yüzde 101,84 idi. Yani TL hala yüzde 1,84 oranında daha değerli idi. Şimdilerde ise TL değeri yüzde 40 oranında düşük değerdedir.

Normalde, bir ekonomide milli para değer kaybederse ülkenin rekabet gücü artar, ihracatı artar ve sanayi üretim endeksi ile kapasite kullanım oranı büyür. Bunun içindir ki, Çin gibi cari fazla veren ülkeler milli paranın değer kazanmasını istemez. Bizde ise tam tersi, kur artınca ihracat artmıyor, kapasite kullanım oranı düşüyor.

Bunun iki nedeni var;

Birisi, üretimde ithal aramalı ve hammadde girdi oranı yüksektir. Yani üretim dışa bağımlıdır. Kur artınca ithal girdi fiyatı da artıyor.

İkincisi , Türkiye de yatırım için hukuki ve demokratik altyapı yoktur. İthalat pahalı da olsa kimse içerde ikame yatırımı yapmıyor.

2016 yılından beri  değer kaybeden TL,  Başkanlık sisteminin uyum sorunu ile birleşince imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı da düşmeye başladı.