Siyasi özgürlüğümüz…

ABD'de,  2. Kıta Kongresi'nden sonra, ABD'nin kurucu babalarından biri olarak tarihe geçen Benjamin Franklin'in Independence Hall'den çıkışında yanına bir kadın yaklaşmış ve demiş ki, "Bay Franklin, bize hangi yönetim biçimini miras bıraktınız?" Franklin de "Cumhuriyeti miras bırakıyoruz, tabii koruyabilirseniz." Demiş. ''Cumhuriyeti korumak için sesinizi yükseltin ve demokrasi talep edin'' diye de ilave etmiş.

Freedom House, dünya özgürlükler evi ''insan hakları ve siyasi özgürlükler'' endeksine göre, Türkiye 1972'den 2017 yılına kadar bu alanda kısmen özgür ülke iken, 2017 ve sonrası yıllarda bu endekste özgür olmayan statüye geriledi.

Bu günlere el birliği ile geldik. Buraya gelmemizde günah tek başına siyasi iktidarda değil, bütün siyasi partilerdedir. 1980 darbesinden sonra bütün siyasi partiler darbeyi kınadılar fakat darbenin getirdiği seçim sistemini darbecilerden daha fazla benimsediler.

Darbe öncesi siyasi partiler yasasına göre, milletvekili ve senatör  adaylarının yüzde 95'i ön seçimle geliyordu. Partilere yüzde 5 kontenjan tanınmıştı. Hatta CHP'de kontenjanla gelenlerin Genel İdare Kurulu'na girme hakkı yoktu.

Darbe sonrası ilk genel seçimlerde Milli Güvenlik Kurulu milletvekili adayları listelerini inceleyerek, uygun bulmadıklarını veto etti.

1986'da ANAP iktidarı siyasi partiler kanununda değişiklik yaptı ve tasarıda adaylık ''siyasi partiler  adaylarını ''tüzüklerinde belirleyecekleri usul ve esaslardan herhangi biri veya birkaçı ile yapabilirler.'' şeklinde yasalaştı.