Gazetecilerin ‘en’ merakı

“DEV olmaya az kaldı” haberinde Yusufeli barajının “Türkiye’nin en yüksek, dünyanınsa en yüksek üçüncü barajı olacağı” belirtiliyordu. A. Feridun Gündoğdu, bu haberdeki “en”lere dikkatimi çekti.

Ben de inceledim. “Enerji Atlası” adlı sitede “Dünya’daki en yüksek barajlar listesi” başlığı altında Yusufeli barajı (275 metre) üçüncü değil yedinci sırada gösteriliyordu. Ayrıca halen yapımı süren Tacikistan’daki Rogun barajı (335 metre), İran’daki Bahtiyari barajı (325 metre) ve Çin’deki Shuangjiangkou barajı (312 metre) bittiğinde Yusufeli barajının 10. sıraya gerileyeceği bilgisi veriliyordu.

DHA’dan haberi yazan Muhammet Kaçar’a da sordum. O da “Ben haberde ‘Yusufeli barajı çift eğrilikli barajlar kategorisinde dünya üçüncüsü’ diye yazmıştım” dedi. Fakat bu kategori bilgisi gazetede yoktu. Anlaşılan haber gazeteye konulurken bu kategori silinince yanlış ifade ortaya çıkmış.

Yakın tarihte yaşanan önemli bir “en” vakası da İstanbul havalimanı haberlerindeydi. Hürriyet ve hemen tüm medyadaki haberlerde açıklamalara dayanılarak “İstanbul havalimanının dünyanın en büyüğü olduğu” yazıldı.

Aslında “en büyük” derken neyin ölçü alındığının da belirtilmesi gerekirdi. Yolcu sayısı mı, alan büyüklüğü mü? İkisi farklı çünkü. Doğrulukpayı, “en büyük” iddiasını bu iki açıdan da incelemiş. Özetle şu sonuca varmış:

“Yolcu trafiği açısından dünyanın en yoğun havalimanı yıllık 104 milyon ziyaretçi ile Atlanta havalimanı. Yeni havalimanının yıllık yolcu kapasitesi ilk etapta 80 milyon, zaman içerisinde 150 milyona kadar çıkacak. Tam kapasite işletilebilirse gelecekte “dünyanın en çok yolcu taşıyan havalimanı olacağı” iddiasını doğru kabul edebiliriz. En büyük rakibi ise 2010’da tamamlanmış olan Dubai’deki El Makdum havalimanı. Yıllık yolcu kapasitesinin 160-220 milyon arasında olacağı tahmin ediliyor.

Alan açısından bakarsak, İstanbul havalimanı dünyanın dördüncü en büyük havalimanı olacak. Dünyanın en büyük havalimanı Suudi Arabistan’daki Kral Fahd havalimanı 780 bin hektarlık yüzölçümü ile İstanbul havalimanının on katından daha büyük.”