Gözleri morarmış kadın

GÖZLERİ dayaktan feci şekilde şişip morarmış bir kadının fotoğrafına, gazete ve internette “erkek şiddetinin son örneği” olarak yer verilmişti. Elif Yetkin adlı okur, fotoğrafın kendisini “dehşete düşürdüğünü” belirtiyordu:

“Bu tarz fotoğrafların en meşhuru 2011’de Habertürk’te sansürsüz kullanılan sırtından bıçaklanan Ayşe Paşalı fotoğrafıdır. Siz de bu tarz fotoğrafların insanları sarsıp kendine getirdiğini mi düşünüyorsunuz, yoksa bu tarz şiddet fotoğrafları, şiddeti normalleştirmeye mi yarıyor?”

Hemen düzelteyim, ‘sırtından bıçaklanan kadın fotoğrafı’ndaki, Ayşe Paşalı değildi. Boşandığı kocasının dövdüğü ve yüzü gözü şişmiş halde adliye koridorunda beklerken fotoğrafı çekilen kadındı Ayşe Paşalı. Daha sonra yine kocası tarafından bıçaklanarak öldürülmüştü.

Okurun eleştirisini gazete yöneticilerine ilettim. Yayın Direktörü Emre Oral, şu yanıtı verdi: “Ayşe Paşalı fotoğrafı, kadına şiddetle mücadelede ivme yaratmış, sembol fotoğraf olmuştu. Bu fotoğraf da ona benziyordu. Bu tür fotoğrafların, sıradan anlatımların ötesine geçerek şiddetle mücadele konusunda toplumda ‘olumlu’ etki yarattığını düşünüyorum. Okurumuzun görüşüne katılmıyorum. Ancak Yazı İşleri masasında bazı arkadaşlar, bu fotoğrafın kullanılmaması gerektiğini savundu. Tartışma sonucunda fotoğrafın kadrajını, kadının kimliğini gizleyecek şekilde daraltarak kullanmaya karar verdik.”

Dijital İçerik Direktörü Ercüment İşleyen de okurun eleştirisine katılmadığını vurguladı: “Biz öyle düşünmüyoruz. O fotoğrafın şiddeti normalleştirdiği iddiasına katılmıyoruz. Bizce tam tersi tepki uyandıran ve simge olabilecek bir fotoğraf. Bu yüzden fotoğrafı buzlayıp, kadının yaşadığı şiddeti örtmeyi uygun bulmuyoruz. Bizim görüşümüze göre hassasiyet şiddete uğramış kadına yönelik olmalı, işlenen suçun sonuçlarını ortadan kaldırmaya değil.”

Aynı fotoğraf, Hürriyet’in yanı sıra Sabah, Posta, Habertürk, Milliyet ve Sözcü gazetelerinde de kullanılmış, sadece Sözcü’de kadının yüzü buzlanmıştı. Açık söylemek gerekirse, 15 Şubat sabahı o fotoğrafı gördüğümde bana da Ayşe Paşalı fotoğrafını çağrıştırmıştı.

Okurun eleştirisini değerlendirirken daha önce yazdığım “Kadın haberleri manifestosu”ndaki “kadına yönelik şiddet haberlerinde mağdur kadınların haberin vitrini haline getirilmemesi ve şiddetin pornografisinden kaçınmak gerektiği” ilkesini anımsadım.