14 Mayıs süreci

Bugünü ve yarını konuşurken, dün neler yaşandığını da hatırlamak lâzım.
Uygulanan eğitim sistemi sebebiyle dünü, yakın ve uzak tarihi iyi bildiğimiz ve çocuklarımıza da öğretebildiğimizi söyleyemeyiz. Değil 100 yıl öncesini, neredeyse 10 yıl öncesini bile unutmuş haldeyiz.

Türkiye’nin yakın tarihi açısından 14 Mayıs 1950, çok önemli bir dönüm noktasıdır. Cumhuriyetin ilânından sonra devam eden ‘Tek Parti’ iktidarı, 14 Mayıs 1950’de “Yeter! Söz milletindir!” diyen Demokrat Parti tarafından sona erdirilmiştir. 1950 öncesi yapılan seçimlere, ‘seçim’ demek mümkün değil. Tek partinin katıldığı bir seçime ‘seçim’ denilebilir mi?

14 Mayıs 1950’deki seçim, ilk defa çok partinin katıldığı bir seçim olmuştur. Üstelik, bu tarihten önceki seçimlerde “açık oy, gizli sayım” sistemi uygulanmış. Şaka gibi, ama öyle: 1950’den önceki seçimlerde oylar açık kullanılırken, oyların sayımı gizli, milletin gözü önünde olmayacak şekilde yapılmış. Bugün böyle bir şey yapılmaya çalışıldığını dününün, kim kabul eder? Oylar gizli, oyların sayımı açık ve şeffaf olmak zorunda...

Demokrat Parti, “Yeter! Söz milletin!” diyerek girdiği 14 Mayıs 1950’deki seçimde oyların yüzde 55’ini almış. DP, 27 Mayıs 1960 darbesi ile devrilene kadar her seçimden birinci çıkmış ve milletin duâsını almıştır.