Fındık fiyatlarına devlet neden müdahale etmiyor?

Vizyonun kadar zenginsin, yoksa soğan ekmekle idare et.
Anlatacağım.
Misal, dünyadaki fındığın yüzde 75’ini sen üret ama dünya fındık borsasının merkezi Almanya’da kurulsun.
Fındıkla yapılan ve marka değeri taşıyan tüm gıda ürünlerinin patenti ise hep ecnebilerde olsun.
Sonra da fındık üreticilerin perişan ve sen elin kolun bağlı bekle.
50 yıllık bir hikâye bu.
Fındık borsasındaki fiyatlar bu sezonun başında 15 lira ile yola çıktı, şu anda 9 liraya kadar düştü. Fiyat ne kadar düşerse, üreticinin eline geçen kâr da o kadar azalıyor. Sonunda öyle bir noktaya geliyor ki fındık üreticisi elindeki malını zararına satıyor.
Fındık alımı ile birlikte fındık döviz borsasında işlem yapan ihracatçı firmalar ve şirketleri ırgalayan bir şey ise yok. Çünkü fiyat düşse de onların keyfi gıcır. Kâr marjları azalmıyor. Kazandıkları paraları plazalara, inşaatlara yatırmayı çok iyi biliyorlar da fındık için soğuk hava zincirleri kurup fındık borsasında güçlü olmak, bu yolla da fiyatları yukarıya çekmek akıllarına bile gelmiyor. Ferrero denilen yeni tür sömürgeci şirketlerin gönüllü kölesi olmayı içlerine sindirebiliyorlar.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan bu yılın başında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’e seslenerek “Fındık üreticilerini dalaverecilerin eline bırakmayın” dedi. Bu sözün ardından 9 liralık fiyat anında 11 liraya yükseldi. Ancak birkaç gün sonra aynı hızla yine 9 liraya geriledi.
Piyasayı kim domine ediyor ve fiyatları kim belirliyor o hâlde?
Ferrero’yu tanıyorsunuz, hani şu bizden aldığı fındıkla ürettiği Nutella’da kanserojen etkisi olan palmiye yağı kullandığı belirlenen firma. Büyük zarara uğradı geçen yıl. Hâlâ toparlanabilmiş değil.
Bu şirket bilindiği gibi yakın tarihte Türkiye’nin fındık devi Oltan Gıda’yı satın aldı. Ferrero başta olmak üzere İtalyan gıda firmaları 2015’de ülkemizden 295 milyon avroluk tarihî bir rekorla fındık ithalatı yaptılar.
Ama bu çakallar kanserojen yağlar kullanıp milyonların sağlığıyla oynarken İtalya’da devlet kontrolündeki Coldiretti adlı Tarımcılar Derneği tarafından bir liste yayınlayıp Türk fındığını “aflatoksin” içerdiği gerekçesiyle en tehlikeli gıda sınıflandırmasına sokmayı da çok iyi becerdiler.
Peki, madem öyleydi, bu “aflatoksinli fındıkları” şimdi neden alıyorsun? Fiyatı 9 liraya düştü diye olmasın?