“Herkesten yeteneğine göre”

Karl Marx’ın “Gotha Programının Eleştirisi” başlıklı çalışması 1875’de yayımlandı. Marx’ın komünizmi tanımlamak için ortaya attığı “Herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar.” sloganı hep akıllarda kaldı. Ben, bu ayın 16’sında özel New York Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin (NYU TF) “Artık öğrencilerimizden öğrenim harcı almayacağız.” açıklamasını, bu çerçevede, “Ne oluyor, bu kış Amerika’ya komünizm mi geliyor?” diye dinledim.

Ne oluyor bu kış Amerika’ya komünizm mi geliyor?

NYU TF, herkesin yeteneğine göre topluma katkıda bulunmasının önünü açıyordu bir nevi. Malum zaten bugünlerde Demokratik Parti’de kendisine “sosyalistim” diyen ve parti içinde güçlenen adayların sayısı da artıyor. İnsan doğal olarak merak ediyor. Son iki haftadır ekonomi ile ilgili olarak duyduğum en dişe dokunur ve üzerinde konuşulabilir açıklama NYU’nun bu kararı olduğundan, müsaadenizle bugün bu hadiseyi uzaktan nasıl gördüğümü anlatmak istiyorum.

Ne oluyor, Amerikan kapitalizmi biçim mi değiştiriyor? Özel okullar nasıl oluyor da bedava eğitim vermek istiyor? Oralarda neler oluyor? Önce kararı değerlendirmenize yardımcı olayım. NYU TF, Amerika’da ilk 10’da yer alan bir özel bir tıp fakültesi. Burada okuması için seçilen öğrencilerin, yılda 55 bin dolar civarında öğrenim harcı yatırmaları gerekiyordu normal şartlar altında. NYU TF, 16 Ağustos Perşembe günü bu yıl hem mevcut hem de gelecekteki öğrencileri için bu harcı sıfırladığını açıkladı. İnsan merak etmez mi? Ben ettim.

Özel bir üniversite, neden öğrenim harcını kaldırır?