Eski bir öngörü

Bugün 4 Eylül 1998’de Yeni Şafak’ta yayınlanan ve Rusya konusundaki öngörümü içeren bir yazımı paylaşacağım. Bunu da kişisel bir övünç payı için değil, kimi güncel tartışma başlıklarının, özellikle de aydın kesimlerdekilerin bazen ne kadar yanıltıcı olabileceğini örneklemek için yapıyorum. Yazı şöyle: “Zbigniew Brzezinski 1988 tarihli Büyük Çöküş (İş Bankası Yayınları) kitabında ‘Yıllardır pek çok Batılı bilim adamının göz ardı etmeye çalıştığı ve tüm Batılı politika belirleyicilerinin hala tabu saydığı konu: Doğu Avrupa’da ve özellikle de Sovyetler Birliği’nde milliyetçiliğin doğuşu artık açıkça tartışılması gereken bir konu haline gelmiştir’ ve ‘Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği’nde çok farklı anlamlara gelmesine rağmen, milliyetçilik ve komünizm aslında politik yönden birbiriyle ilişkilidir’ deyip şunları ekliyor: ‘[Tarihsel süreç içinde] İdeolojinin zayıflamasıyla komünistler her yerde iktidarlarını kuvvetlendirmek ve meşru hale getirebilmek için milliyetçi fikirleri keskin bir şekilde savunmuşlardır. Her ne kadar bu milliyetçilik anlayışı komünist doktrine karşı çalışmaktaysa da otoriter fikirlerin kuvvetlendirilmesine de yardımcı olmaktadır. ’ Yine Brzezinski’nin sözleriyle, ‘İnanç bakımından dogmatik komünizm, katı milliyetçilik ile karışmış ve hatta bir anlamda onu körüklemiştir. ’ Brzezinski’nin kitabında, komünizmden uzaklaşma safhaları adını verdiği ilgi çekici bir şema var. Kısaca göz atalım. 1. safha komünist partinin mutlak hakimiyet ve kontrolüne dayanan ‘komünist totaliteryanizm’den oluşuyor. 2.